SPODOBAŁA CI SIĘ MOJA PRACA ?? SKORZYSTAŁEŚ Z MATERIAŁÓW ?? POSTAW MI KAWĘ - https://buycoffee.to/wiking-turystyka . Wspomóż utrzymanie domen, sklepu, serwera na dane ....

Materiały zamieszczone lub zakupione w serwisie można wykorzystywać na ogólnych zasadach wynikających z prawa autorskiego i praw pokrewnych, w tym majątkowych - Regulamin korzystania z danych umieszczonych w serwisie .Jeśli chcesz umieścić widżet z mapką na swojej stronie, skontaktuj się z nami. Przygotujemy kod do wklejenia i wyślemy na mejla.

MIEJSCOWOŚCI, HISTORIA, OBIEKTY I CIEKAWOSTKI NA SZLAKU NADODRZAŃSKIM

Opis techniczny szlaku - https://www.wedrujznami.pl/P-C-ZS/ZGR-059

Żydowce (niem. Sydowsaue) – prawobrzeżna część miasta Szczecina, obecnie osiedle Żydowce-Klucz. Zostały założone w 1750 roku przez radcę Izby Wojenno-Skarbowej Richarda Christopha Sydowa, w ramach zarządzenia króla Prus Fryderyka II z 1747 roku, nakazującego zasiedlić tereny nad Regalicą. Był również głównym dzierżawcą urzędu w Kołbaczu. W czasie wojny siedmioletniej, w 1758 roku, wieś została spalona przez wojska rosyjskie. Żydowce odbudowano, lecz w 1813 roku ponownie została zniszczona przez wojska francuskie. W 1903 roku powstała fabryka sztucznego jedwabiu należąca do hrabiego Guido Henckel von Donnersmarck. W 1911 roku fabrykę rozbudowano i wybudowano domy dla pracowników i urzędników. Wraz z rozbudową fabryki w latach 1911-1912 umocniono nabrzeża przeładunkowe przy fabryce sztucznego jedwabiu, a następnie w latach 1913-1914 wykonano regulację Regalicy, umacniając linię brzegową Żydowiec. W czasie II wojny światowej Żydowce odniosły duże zniszczenia w zabudowie mieszkalnej i przemysłowej. Zostały poważnie uszkodzone w nocnych nalotach bombowców alianckich z 3/4, 13/14 i 25/26 sierpnia 1944 roku. Zdobycie Żydowiec nastąpiło 18.03.1945 r. po walkach oddziałów piechoty radzieckiej wspieranej przez artylerię polską. Po wojnie fabryka wznowiła produkcję włókien. W latach 80-tych, XX wieku, składała również znane w całym kraju kasety magnetofonowe. W roku 2000 nastąpiła upadłość „Wiskord” S.A.. Od tego czasu, zabytkowa zabudowa fabryki popada w ruinę. Oprócz komina, który od 2017 roku służy do wykonywania skoków „Dream Jump”, jako najwyższy na świecie obiekt użytkowany w tym celu, pod nazwą „Big Tower Szczecin 252”. Komin należy do najwyższych budowli w Szczecinie - ma wysokość 252 metry. Przez osiedle przechodzą dwa szlaki piesze; żółty Artyleryjski (Szczecin Podjuchy - Binowo), czerwony Nadodrzański (Szczecin Żydowce - Mieszkowice).

Uroczysko Mosty. W tym miejscu zlokalizowany był poligon armii niemieckiej, służący do szkolenia wojsk saperskich. Wybudowany (najprawdopodobniej) w latach trzydziestych XX w., działał aż do II wojny światowej. Znajdują się tam trzy rodzaje mostów, na których prowadzono szkolenia z metod wysadzania i niszczenia konstrukcji mostów różnych typów. Stąd kilka różnych kształtów i rozmiarów mostów, różne rodzaje i kształty elementów wsporczych nawet w jednym moście. To uzasadnia również budowę jednego mostu z różnych materiałów o odmiennych właściwościach konstrukcyjnych. Ćwiczyli tutaj niemieccy żołnierze, z pobliskich koszar w Podjuchach. Również po wojnie w niemieckich koszarach, zadomowili się polscy saperzy. Poniemieckie budowle służyły im jeszcze do lat 70-tych, XX wieku. Wtedy były jeszcze stalowe i drewniane przęsła, później je rozkradziono. Drogę między mostami pokrywały różne rodzaje nawierzchni. Były też tory kolejowe z rozjazdem, żeby saperzy nauczyli się wysadzać drogi i koleje. Nieopodal znajdują się ruiny dawnego obozu pracy przymusowej, w którym przebywały polskie włókniarki z Łodzi i Pabianic pracujące przy produkcji sztucznego jedwabiu w zakładach włókienniczych w Żydowcach, w czasie ostatniej wojny. Po wojnie magazyny wojskowe, jednostek w Podjuchach, posiadających nieopodal strzelnicę.

Morowce, to 14 kamieni ze średnioziarnistego granitu o różnej wielkości i kształcie, ustawione na dawnej granicy powiatu gryfińskiego i Szczecina. Na kamieniach wyryte krzyże lotaryńskie (o dwóch poprzeczkach, górnej krótszej od dolnej) i data 1773. Rozstawione na zachód od Przełęczy Trzech Braci oraz na południowy-wschód od jeziora Szmaragdowego.

Przełęcz Trzech Braci. Wiąże się z nią miejscowa legenda: w tym miejscu miało napadać na podróżnych trzech braci-rozbójników. Pewnego razu napadli na starego harfiarza, prowadzonego przez córkę o niezwykłej urodzie. Starca zabili, a dziewczynę uwięzili, by prowadziła im gospodarstwo. Ale jej urok sprawił, że zbójeckie serca zapałały miłością, wszyscy trzej zaczęli starać się o względy dziewczyny, wreszcie doszło do walki, w której bracia pozabijali się wzajemnie. Dziewczyna pochowała zbójców pod trzema głazami, z których wyrosły trzy okoliczne wzgórza, a sama, nie chcąc wracać do ludzi po tylu strasznych przeżyciach, zamieniła się w dąb rosnący do dziś na rozwidleniu dróg. Dąb Frater, rośnie na dawnej granicy między posiadłościami cystersów z Kołbacza a posiadłościami miast Szczecin i Gryfino. Obwód: 387 cm.

Bukowiec – najwyższe wzniesienie głównego grzbietu Wzgórz Bukowych i całego Pobrzeża Szczecińskiego, o wysokości 148,3 m n.p.m., położone w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Stare Czarnowo, na obszarze Szczecińskiego Parku Krajobrazowego „Puszcza Bukowa”. Wzgórze jest porośnięte starodrzewem bukowym, położone między przełęczami: Trzech Braci na zachodzie i Bukową na wschodzie. Wierzchołek płaski i rozległy, przecięty płytkim przekopem Drogi Kołowskiej. Na północy stromo opada ku dolinie Zielawy, a na południu ku dolinom Zięby i Wilkowisku. Na szczycie wieża stalowej konstrukcji, obserwacyjna ochrony przeciwpożarowej lasów, ustawiona w miejscu dawnej drewnianej, z początku XX w. oraz węzeł znakowanych szlaków turystycznych; czerwony Nadodrzański i czarny Górski na Bukowiec, który kończy/rozpoczyna tu swój bieg.

Głaz Kołyska, to głaz narzutowy, granit szary o obwodzie 13,4 m i wysokości 1,95 m, z nieckowatym wklęśnięciem na górnej płaszczyźnie. Jeden z wielu znajdujących się na terenie puszczy. Prawdopodobnie pochodzenia polodowcowego, przeniesiony przez lodowiec z półwyspu skandynawskiego. Zalega pod szczytem Głapiego Garbu w pierwszym od strony Polany Binowskiej zagłębieniu stoku. Wiąże się z nim legenda miejscowa: W czasach wypraw krzyżowych na zamku w Glinnej mieszkał rycerz pomorski Grzymisław z młodą, piękną żoną Kingą i malutkim dzieckiem. Grzymisław wraz z księciem Warcisławem wyruszył do Ziemi Świętej i długo nie wracał. Kinga wiernie czekała na jego powrót, ale z biegiem czasu zalotnicy coraz śmielej odwiedzali zamek. Pewien rycerz - rabuś wyrzucony z zamku, postanowił przez zemstę wziąć siłą zamek i Kingę. Przybył nocą ze swymi knechtami, ale straż czuwała. Zawrzała walka. Kiedy stało się jasne, że nieliczna pozostawiona na miejscu załoga nie odeprze ataku, kasztelan z Kingą i dzieckiem opuścił mury tajnym wyjściem. Nad jeziorem czekały ukryte, zawsze gotowe konie. We troje popędzili w las. W bezpiecznym miejscu postanowili odpocząć. Kinga położyła dziecko na głazie, który natychmiast uformował w sobie wklęśnięcie i stał się dla maleństwa wygodną kołyską. Wtedy usłyszeli tętent. Kasztelan i Kinga przestraszyli się, że to pogoń za nimi, okazało się jednak, że to wracał nareszcie Grzymisław ze swoją drużyną.

Piaseczna Góra – wydłużone wzgórze o trzech wierzchołkach (najwyższy o wysokości 93,5 m n.p.m.) położone w obrębie Wzgórz Bukowych na pograniczu Puszczy Bukowej i Polany Binowskiej. Północne zbocza, porośnięte rzadką buczyną, opadają stromo ku jeziorze Piasecznik Mały, natomiast bezleśne południowe stoki łagodnie schodzą ku jeziorze Piasecznik Duży. Na najwyższym wierzchołku zalega granitowa płyta pamiątkowa o wymiarach 150x130 cm datowana na rok 1933. Z wierzchołków doskonały widok na Polanę Binowską, Polanę Kołowską i północną część Równiny Wełtyńskiej. Na ostatnim planie widoczna jest południowo - wschodnia część Wzniesień Szczecińskich opadających ku Dolinie Dolnej Odry.

Binowo. Na terenie obecnie zajmowanym przez wieś Binowo odnaleziono w trakcie badań archeologicznych pozostałości po osadnictwie ludności z epoki brązu, jak i ślady po wczesnośredniowiecznej osadzie słowiańskiej. W średniowieczu zasłynęła ze względu na znajdujące się tam cudowne źródełko. Lecznicze właściwości tego źródła znane były nie tylko na Pomorzu. W XVII i XVIII wieku miały miejsce zaczątki uzdrowiska, które upadło, gdy okazało się, że nieuzasadnione było przypisywanie właściwości leczniczych okolicznym źródłom obfitującym w związki wapniowe i żelazowe. We wsi znajduje się kościół gotycki z XIV wieku, z kwater granitowych i dobudowaną w XVII wieku ryglową wieżą. Poważnie uszkodzony w 1945 został odbudowany w latach 1979-80. W XV i XVI wieku posiadał słynący cudami obraz Matki Boskiej, który był tak jak źródełko - celem licznych pielgrzymek. W elewacji północnej znajduje się gotycki, ostrołukowy, profilowany portal wykonany w cegle. Elewacja południowa nie posiada portalu, wykonane w niej są natomiast trzy ostrołukowe okna w obramieniu ceglanym. Ich osadzenie w murze wskazuje, że pochodzą one z późniejszej przebudowy pierwotnych, zapewne węższych okien gotyckich. Elewacja wschodnia posiada tylko jeden otwór okienny w formie ostrołukowej, a w jej szczycie znajdują się blendy. Przy wschodnich narożnikach dobudowano też późniejsze filary przyporowe. Nawa posiada strop płaski i kryta jest ceramicznym dachem dwuspadowym. W pobliżu wsi znajduje się grodzisko obronne funkcjonujące od X do XII wieku. Na uwagę zasługuje również pięknie położony były dom dziecka, boisko otoczone szpalerem topoli i świerków. Obok ośrodek campingowy. Charakterystyczna dla regionu zabudowa murowana, głównie z II połowy XIX i początku XX w. Na zachodnim krańcu wsi pozostałości podworskiego ogrodzenia kamiennego, m.in. kilka głazów narzutowych, największy o obwodzie 4,10 m. Miłośnicy przyrody również odnajdą tu ciekawe okazy flory. Są to stare lipy przy bramie cmentarza grzebalnego, przed bramą kościoła, przed nr 41, 20, 28, oraz dęby na rozjeździe dróg, przy przystanku PKS. We wsi duży węzeł szlaków pieszych; żółty Artyleryjski (Szczecin Podjuchy - Binowo), czerwony Nadodrzański (Szczecin Żydowce - Mieszkowice), zielony Woja Żelisława (Szmaragdowe - Gryfino), niebieski Grońskiego (Szczecin Zdunowo - Szczecin Zdroje).

Jezioro Binowskie leży za zachód od wsi Binowo w gminie Stare Czarnowo. Powierzchnia zbiornika wynosi 52,4 ha, z czego 1,7 ha zajmuje roślinność wynurzona. Brzegi od zachodu suche i zalesione, od północnego wschodu częściowo podmokłe, zarastające trzciną i szuwarami. Bogata flora i fauna. Dawniej posiadało idealnie czystą wodę, w której występowały bardzo rzadkie gatunki roślin, m.in. jezierza giętka i brzeżyca jednokwiatowa. Z tego powodu projektowano tu stworzenie rezerwatu przyrody. Ramienice, duże glony osiadłe na dnie, wciąż jeszcze tworzą rozległe łąki. Jezioro słynęło z wyjątkowej obfitości ryb i raków. Akwen nadal jest atrakcyjny dla wędkarzy: były tu wszystkie gatunki ryb jeziornych, m.in. węgorz. Jednakże postępujące zanieczyszczenie wody powoduje nieodwracalne szkody, np. ostatnio wyginęła sieja i sielawa. Wokół jeziora szlaki turystyczne w kierunku Szczecina, Gryfina i Chlebowa (wszystkie krzyżują się w Binowie). Wzdłuż północnych brzegów jeziora ciągną się ośrodki wypoczynkowe. Na zachodnim brzegu jeziora (Jarząbki), do 1945 roku stała tu restauracja turystyczna (Seeblick), po której pozostał jedynie fragment fundamentu i piwnica. Jeszcze w latach 80-tych znajdowała się tu plaża z pomostem. W następnych latach prywatna dzierżawa z polem namiotowym. Obecnie fajne miejsce odpoczynku nieopodal węzła pieszych szlaków turystycznych; żółtego Artyleryjskiego i Nadodrzańskiego. Zakaz biwakowania i wjazdu samochodem.

Chlebowo. Osada słowiańska ofiarowana w 1212 roku przez księcia Barnima II cystersom z Kołbacza, którzy w 1237 roku zakupili resztę wsi. Zachowała średniowieczny kształt owalnicy z rozległym nawisiem. Pośrodku wsi wzniesiono w XIV wieku gotycki kościół. Rejon wsi był sceną jednej z największych bitew o sforsowanie Odry w okolicy Szczecina. 9 marca 1945 r. żołnierze Armii Czerwonej (60. Dywizja Strzelecka) i Wojska Polskiego (2. Dywizja Artylerii) rozpoczęli natarcie na Chlebowo i sąsiednie Stare Brynki. Wieczorem wieś została zdobyte przez radziecką piechotę. Następnego dnia wskutek kontrataku dwóch niemieckich dywizji pancernych linie radzieckie zostały przełamane i wieś przeszła w ręce niemieckie. 11 marca Sowieci podjęli ponowną próbę zdobycia Chlebowa zakończoną sukcesem dopiero po kilku dniach. Wydarzenie to upamiętnia okolicznościowy pomnik wzniesiony na skrzyżowaniu dróg opodal kościoła. We wsi znajduje się kościół gotycki z cegły, bezwieżowy, wybudowany w XIV wieku, który został zniszczony w 1945 roku. W latach 1967–68 został zabezpieczony jako trwała ruina. Od 1997 roku trwa odbudowa świątyni, która w 2001 roku została przykryta nowym dachem. Szczegółowe informacje - http://architektura.pomorze.pl/CHLEBOWO-small-Klebow-small+50  . Do roku 1945 we wsi znajdował się dwór, niestety po zakończeniu działań wojennych nie został odbudowany. Pozostał kopiec z lodownią i park podworski z I połowy XIX wieku, przekomponowany na początku XX wieku. Posiada powierzchnię ok. 7,4 ha i jest położony w centralnej części miejscowości. W parku znajdują się dwa stawy, sady oraz liczny starodrzew tj. lipy, wiązy i kasztanowce. Podziw budzi czteropienny „Cis Braterstwa Broni” o obwodzie ponad 250 cm. We wsi znajdziemy dwa cmentarze. Najstarzy wewsi przy kościele, oraz drugi młodszy, ktory znajdował się przy końcowych zabudowaniach miejscowości). Cemntarz założono w XIV wieku. Jego powierzchnia wynosiła ok. 0, 35 ha. Zachowana jest granica pierwotnego układu przestrzennego. Cmentarz otoczony jest fundamentami starego muru kamiennego z XIV wieku. Wejścia na teren przykościelny znajdują się od strony północnej i wschodniej. Na dawnym cmentarzu nie zachowały się żadne nagrobki. Zachował się natomiast przykościelny drzewostan: lipy drobnolistne (największa o obwodzie 265 cm), wiąz szypułkowy, klon zwyczajny, modrzew europejski (o obwodzie 190 cm) i jesion wyniosły (o obwodzie 270 cm). Przez wieś przechodzą trzy szlaki piesze; Nadodrzański, Artyleryjski i Równiny Wełtyńskiej i Pojezierza Myśliborskiego. 

Stare Brynki (do 1945 niem. Brünken) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Gryfino nad rzeką Omulną. Wieś mocno zniszczona podczas działań wojennych, przy forsowaniu Odry. We wsi znajduje się kościół filialny Świętej Faustyny z XIX wieku, ktory wraz z przykościelnym cmentarzem ewangelickim i murem kościelnym, stanowi zabytkowy zespół. Do niedawna kościół był w ruinie. Podjęto się jego remontu, zostawiając ślady wojenne na wieży.

Dzisiejsze Gryfino w momencie lokacji w roku 1254 otrzymało niemiecką nazwę Greifenhagen. Na północ od założonego na prawie niemieckim miasta istniała wcześniej osada słowiańska. Według badań archeologicznych jej początki sięgają XII wieku i najprawdopodobniej była ona zalążkiem do powstania miasta. Choć Gryfino odniosło duże straty w efekcie walk toczonych u schyłku II wojny światowej, szczęśliwie ocalało parę cennych zabytków architektury gotyckiej. Miasto należy do grona miejscowości z zachowaną sporą częścią obwodu średniowiecznych murów obronnych. Zaś kościół p.w. Narodzenia NMP stanowi wspaniałą spuściznę po Księstwie Pomorskim. Odnajdziemy również wiele ciekawych budynków z przełomu XIX i XX wieku. W Gryfinie i okolicach powszechnie znane są dwie miejscowe legendy: o wodniku i skarbach na górce miłości. Jednak legend, baśni i gadek ludowych funkcjonowało tutaj przez stulecia niezliczone mnóstwo. Wiele z nich zachowało się zapisane swego czasu przez pomorskich (niemieckich) folklorystów. Nie wzbudziły one jak dotychczas wzmożonego zainteresowania folklorystów i krajoznawców polskich. W Gryfinie umiejscowiona jest również wypożyczalnia sprzętu wodnego, będąca doskonałym punktem wypadowym na Międzyodrze. Informacji o mieście i gminie można zasięgnąć w Centrum Informacji Turystycznej w Gryfinie przy nabrzeżu odrzańskim, nieopodal mostu. Szczegóły i kontakt https://www.facebook.com/cit.gryfino/  . Linki zewnętrzne: Strona Gryfina - dział Turystyka, Wikipedia .

Krzywy Las, to skupisko ponad 50 zdeformowanych sosen rosnących na obszarze około 0,30 ha (kiedyś było ich około 100). Posadzono je najprawdopodobniej w 1934 roku. Tuż nad ziemią pień zamiast rosnąć pionowo – skręca pod kątem 90 stopni i wygina się szerokim łukiem ku górze. Wszystkie pnie wygięte są w kierunku północnym. Widok, jaki tworzą te drzewa jest niesamowity. Dookoła tego miejsca rosną proste sosny, wygląda więc na to, że ktoś kiedyś musiał się przyczynić do pokrzywienia drzew. Poziome pałąkowate wygięcia mają długość od jednego do trzech metrów. Nad łukiem pnie pną się już pionowo do góry. Sosny pomimo swojego wieku są stosunkowo niskie, nie ma wśród nich takiej, której wysokość przekroczyłaby 15 metrów. Oglądając pnie drzew można zauważyć, że na początku zgięcia znajdują się stare sęki, a więc młode drzewka prawdopodobnie były nacinane przy bocznych gałązkach. Liczba słojów w sękach mówi, że zabiegi te były wykonywane na drzewkach około 7-10 letnich. Na temat powstania tego lasu niewiele wiadomo. Jednak istnieje wiele hipotez próbujących wytłumaczyć to niezwykłe zjawisko. W gospodarce leśnej, a zwłaszcza w sztuce ogrodowej znane są przypadki specjalnego uszkadzania i późniejszej hodowli drzew nienaturalnie wygiętych do specjalnych zastosowań, na przykład do budowy łodzi, kadzi, mebli, sprzętów gospodarstwa domowego, a w końcu także ku ozdobie. Według programu Galileo zdaniem profesora Kremera powodem niespotykanego wykrzywienia pni było ścięcie drzewek w wieku od 6 do 10 lat z przeznaczeniem ich na bożonarodzeniowe drzewka. Ponieważ drzewkom celowo zostawiono ostatnią dolną gałąź rosła ona dalej dążąc do pionu i z czasem przybrała charakterystyczny wykrzywiony kształt Sosny w podgryfińskim „Krzywym Lesie” zapewne także miały służyć potrzebom człowieka. Dziś „Krzywy Las” administracyjnie należy do Nadleśnictwa Gryfino, Leśnictwa Wełtyń i został uznany za powierzchniowy pomnik przyrody. Mieści się na powierzchni 0,3 ha. Kiedyś charakterystycznie uformowanych sosen było znacznie więcej - niestety choroba spowodowała wyschnięcie części z nich i konieczne były wycinki. Nadal jest to jednak na tyle wyjątkowe i osobliwe zjawisko, że warto je zobaczyć. W ramach porozumienia Gminy Gryfino, Polskiej Grupy Energetycznej i Lasów Państwowych, Krzywy Las ulegnie wkrótce rewitalizacji. Zwiększona zostanie ochrona drzew oraz dostosuje się ich formę zwiedzania do wzrastającego ruchu turystycznego. Podjęta zostanie także próba zwiększenia substancji materialnej Krzywego Lasu poprzez nasadzenia zastępcze.

Pacholęta (do 1945 niem. Pakulent) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Widuchowa. Wieś o średniowiecznym rodowodzie, z dobrze zachowanym planem owalnicy. W przekazach historycznych wieś wymieniana była już w 1292 - Pokelente, Pommersches Urkundenbuch III, 160, 1304 - de Pokelente, Pommersches Urkundenbuch IV 136. Kościół zbudowano pod koniec XIII wieku. W wieku XV dobudowano od południa kruchtę. Zniszczony częściowo w 1945 roku, aż do 1980 pozostawał ruiną. Odbudowany, przywrócony do kultu i poświęcony 21 maja 1988 roku. Kościół usytuowano pośrodku wsi na prostokątnej, obwiedzionej murem parceli. Jest to świątynia salowa, orientowana, bez wyodrębnionego chóru i wieży zachodniej. Ściany wzniesiono w całości z kwadr granitowych o regularnym wątku. Całość nakryto belkowanym stropem i ceramicznym dachem dwuspadowym. Więcej informacji o kościele http://architektura.pomorze.pl/PACHOLETA----small-Pakulent-small+89

Czarnówko (niem. Klein Zarnow) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Widuchowa. Pierwsza wzmianka o Czarnówku pochodzi z 1323 roku. Niejaki Zabel (de Czernow) podpisany jest jako świadek sprzedaży przez braci Bertekowów części lasu chłopom z Pacholąt; Pommersches Urkundenbuch VI, 194. Od XIV wieku osada była lennem rodu Trampów, a następnie stawała się własnością pomorskich rodów Ehrenreich, Otto, von Sydow, von Liebehrerr, Zieroldów. W XIX wieku wykarczowano las, by na osuszonym łęgu założyć nową osadę dziś zwaną Nowe Czarnowo. Czarnówko zaś zaczęto nazywać Klein Zarnow (Małe Czarnowo). Po roku 1945 przyjęto nazwę zaproponowaną przez S. Kozierowskiego w Atlasie nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej (1934). Kościół usytuowano pośrodku zabudowy równolegle do drogi przecinającej wieś ze wschodu na zachód. Wzniesiony w XVI wieku na planie prostokąta jest przykładem sporej grupy niewielkich salowych świątyń tak charakterystycznych dla krajobrazu kulturowego Pomorza Zachodniego. We wnętrzu kościoła zachowały się; barokowy ołtarz ambonowy z XVIII wieku, empora organowa z XVIII wieku oraz dzwon odlany w 1695 r. Więcej informacji http://architektura.pomorze.pl/CZARNOWKO-small-Klein-Zarnow-small+97

39 dywizjon rakietowy Obrony Powietrznej w Czarnówku – pododdział Wojska Polskiego, sformowany w 1968 w Czarnówku k. Gryfina, podlegał dowódcy 26 Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej. Jednostka rozformowana w 2000 roku. Głównym zadaniem dywizjonu była obrona północno-zachodnich rubieży kraju, w tym szczecińskiego portu, przed ewentualnym atakiem nieprzyjaciela z powietrza. Od 1969 roku, w bazie znalazło się zasadnicze uzbrojenie – zestaw przeciwlotniczy PZR S–75M Wołchow. Od 1970 roku, rozpoczęła dyżury bojowe. Jednostka związana była z Gryfinem. Żołnierze dywizjonu wraz z całą brygadą, w latach siedemdziesiątych złożyli przysięgę na placu Barnima. Była to wyjątkowa przysięga, jedyna jaka odbyła się w Gryfinie. Po rozformowaniu, teren prywatny. Można było po umówieniu się ze stróżem, poeksplorować tereny dawnej jednostki wojskowej. W 2016 roku władze gminy Widuchowa podjęły decyzję o przekazaniu terenu po byłej jednostce wojsk rakietowych, na cele wielobranżowego ponadgminnego zakładu. I tak powoli znika, kolejny ciekawy punkt rakietowy na zachodnich i nadmorskich rubieżach Polski. 

Lubicz (niem. Lindow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Widuchowa. Historia Lubicza jest niezwykle fascynująca. Ponad sto lat temu H. Gloede badając na polach obok miejscowości pozostałe odkrywki archeologiczne doszedł do wniosku, że istniały tu już jakieś ślady życia plemion w czasach prehistorycznych. Wiązano je z legendarnymi przekazami o zaginionym mieście przy jez. Lubicz na pograniczu z polami Widuchowej. Ma to swoje uzasadnienie, gdyż w przeszłości Lubicz był miasteczkiem. Wieś istniała już w XIII wieku, skoro posiadała kościół z końca tego wieku. Pierwsze pisane źródła historyczne pojawiają się w 1312 r., kiedy to jeden z ołtarzy w kościele św. Maurycego w Pyrzycach otrzymał 10 łanów w Babinku "koło Lubicza". Nazwa miejscowości Lindow wyprowadzana jest od lip, ale obecna nazwa została utworzona od pobliskiego jeziora Liebitz. Od XIV w. Lubicz był główna siedziba rodu Trampe. Trampowie dzierżyli 3/4 Lubicza, reszta była lennem Pakulentów. Do historii przeszły liczne konflikty z Dębogórą o połowy ryb, użytkowanie pól czy podział majątków. Warto dodać, że przed II wojną św. w Lubiczu funkcjonowały: USC, piekarnia, restauracja, szkoła. Centralną budowlą miejscowości jest romański kościół parafialny pw. św. Judy Tadeusza. Wzniesiono go w XIII w. z kostki granitowej jako salowy, na rzucie wydłużonego prostokąta , bez wyodrębnionego chóru. Od zachodu znajduje się masywna wieża o szerokości nawy. Otwory okienne są wysmukłe, ostrołukowe, natomiast portale: główny zachodni i boczne od południa i północy są także ostrołukowe z uskokami. Wieża otynkowana wbudowana w korpus, zwieńczona sterczynami, balustradą i ceglanym hełmem dekorowanym guzami. Wokół budowli dołem przebiega zabytkowy profilowany kamienny cokół. Dawniej przy kościele znajdował się cmentarz. Kościół został zrujnowany po 1945 r. i odbudowany w latach 1974 - 76. Wnętrze kościoła jest całkowicie nowoczesne a uwagę przykuwa współczesna polichromia ukazująca 12 Apostołów ze szczególnym uwzględnieniem patrona - św. J. Tadeusza. Więcej informacji o kościele - http://architektura.pomorze.pl/LUBICZ-small-Lindow-small+27 .Poza kościołem w Lubiczu warto dostrzec Dwór z przełomu XVIII/XIX w.- obecnie siedzibę prywatnego dzierżawcy, folwark - najbardziej okazały w ok. Widuchowej z zachowaną w większości zabudową murowaną i ryglową. Na uwagę zasługuje także park dworski z jeziorkami Parkowe i Leśne, z przełomu XVIII/XIX w. z topolą kanadyjską o obw. 570 cm.

Krzywin (do 1945 niem. Kehrberg) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Widuchowa. Dawniej siedziba gminy Krzywin. Nazwa miejscowości Kehrberg, chociaż brzmi z niemiecka wyprowadzana jest z j. słowiańskiego. W Kehr dopatrzeć się można słowa kierz ( krzaki, zarośla ) a w berg - góra. Nazwa polska została utworzona od nazwy jeziora Criewen, leżącego na płn. od wsi. Pierwsze pisane dokumenty o Krzywinie odnajdujemy ok. 1430 r., kiedy to czytamy o tym, że wieś należy do rodu Trampe. W końcu XVII w. Krzywin wychodzi z rąk Trampów. Po przejściu w 1679 r. ziemi widuchowskiej do Brandenburgii, wieś nabywa rodzina Hoffmanów z Frankfurtu n. Odrą. Ród ten wymarł 26 IV 1716 r. i dobra przeszły na rzecz rodziny Bandemer a potem na inne. W 1928 r. kiedy liczba mieszkańców sięgała 516 osób majątek rozparcelowano i zasiedlono kolonistami a do pałacu przeniesiono szkołę. Najważniejszą budowlą Krzywina jest kościół parafialny pw. Niepokalanego Serca NMP. Fundatorami byli Bartłomiej Bruschauer i Detloff Trampe, którzy 18 VII 1242 r. z patronatu królewskiego otrzymali pozwolenie na mocy, którego w Krzywinie mogła odprawiać się msza św. na prowizorycznym ołtarzu. Obecny kościół gotycki wzniesiono w XV w. z kamienia narzutowego i cegły, na planie czworoboku, z drewnianą wieżą wbudowaną w korpus nawowy. Mimo licznych przebudowań zachował się ozdobny szczyt maswerkowy z XVI w., jeden z niewielu elementów pierwotnego wyposażenia architektonicznego. Po wejściu do świątyni nasz wzrok przykuwa ołtarz ambonowy, ambona, empora chórowa i ławki z XIX w. oraz dzwon z 1937 r. Przed wejściem do kościoła wzrok przykuwa monumentalna 3,5 metrowa rzeźba przedstawiająca Ojca Świętego Jana Pawła II, dłuta krzywińskiego artysty Aleksandra Fatygi wykonana z okazji 25 rocznicy wyboru na Stolicę Piotrową Polaka ks. kard. Karola Wojtyły. W historii miejscowości Krzywin zapisał się także młyn wodny, umieszczany na pocztówkach z przełomu XIX i XX wieku. Młyn wodny znajdował się pomiędzy miejscowością Krzywin, wówczas Kehrberg, a miejscowością Ognica. Do dziś pozostał tam jedynie fragment progu młyna i sztucznie usypana grobla. W miejscowości Krzywin znajduje się poza tym najwyższy punkt w gminie – 75 m n.p.m. W granicach miejscowości znajduje się też fragment lasu bukowego.

Rurka (Rorike, Rorik, Rorka, Roreken – 1377 r., Rörchen – przed 1945 r.) – wieś w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Chojna, nad rzeką Rurzyca. Romańska kaplica Templariuszy z XIII w., zbudowana została z granitowej kostki, z wyodrębnionym prostokątnym prezbiterium. Należy do najstarszych budowli granitowych na terenie województwa zachodniopomorskiego. Stanowi pozostałość po komandorii Templariuszy w Rurce. Po kasacji zakonu templariuszy w 1312 r. dobra w Rurce przejęli joannici. Konflikt mieszczan z Bań i Chojny z joannitami w 1373 r. doprowadził do spalenia zabudowań komturii w Rurce i przeniesienie jej siedziby do Swobnicy. Sekularyzacja majątków zakonnych spowodowała przejęcie dóbr joannitów przez książąt brandenburskich w 1648 r., wówczas kaplicę przebudowano na magazyn zbożowy, później na gorzelnię. W latach 90. XX wieku rozpoczęto prace renowacyjne przy kaplicy, m.in. przykryto ją dwuspadowym dachem oraz zabezpieczono przed dewastacją. Przy świątyni prowadzono także badania archeologiczne. Odkryli między innymi oryginalny cokół budowli, części cmentarza z dobrze zachowanymi dwoma pochówkami oraz część kamienno-ceglanych murów dworu klasztornego. Po wojnie folwark z kaplicą przekazano PGR-owi, a obecnie teren dawnej komandorii templariuszy, stanowi własność prywatną. Więcej informacji - http://lazowski.szczecin.art.pl/rurka/  oraz https://zabytek.pl/pl/obiekty/rurka-kaplica-templariuszy  .

Obok kaplicy, znajduje się zabytkowy dwór z parkiem dworskim z przełomu XVIII i XIX wieku oraz pozostałości XIX wiecznego folwarku, w tym kuźnia wieloboczna. Dwór został wybudowany około 1830 roku, w stylu klasycystycznym, z cegły ceramicznej na fundamentach z kamieni granitowych. W 1973 roku, został opuszczony przez PGR. Od tego czasu niszczał i popadał w ruinę. Na szczęście znalazł się prywatny inwestor , który rozpoczął odbudowę budynku. Park otaczający dwór i dawny folwark, podzielony jest na dwie części Rurzycą. W samej wsi znajdziemy również neogotycki ceglany kościół z XIX wieku pw św. Józefa. 

Chojna (niem. do 1945 r. Königsberg in der Neumark, po 1945 r. również Władysławsko, Królewiec nad Odrą, Chojna Szczecińska) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, nad rzeką Rurzycą. Historycznie Chojna była położona na Pomorzu do połowy XIII wieku, od drugiej połowy XIII w. w Nowej Marchii, w latach 1815–1945 w pruskiej i następnie niemieckiej rejencji frankfurckiej prowincji Brandenburgia, od 1945 roku w granicach Polski. Historia Chojny jest bardzo długa, dlatego warto zapoznać się z artykułem na WIkipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Chojna . Skupimy się na najważniejszych obiektach zabytkowych Chojny.  

• Kościół Mariacki - zabytek o randze europejskiej. Jeden z największych i najpiękniejszych kościołów w stylu gotyku ceglanego na Pomorzu. Budowa świątyni prowadzona była w etapach, w latach 1389 – 1459, a projekt wykonano w pracowni znanego szczecińskiego architekta Heinricha Brunsberga. Wszystkie trzy nawy kościoła pokryte są wspólnym dachem o wysokości 42 m, zaś wieża kościoła (jej aktualny kształt powstał w XIX w) sięga 102 m - druga co do wysokości wieża kościoła w Województwie Zachodniopomorskim. Kościół Mariacki to budowla halowa z emporą w chórze i wieńcem kaplic. Przypory wewnętrzne mają formę pilastrów i tworzą górny krużganek. Nawa główna posiadała bogato dekorowane, krzyżowo-żebrowe gwiaździste sklepienie. Do momentu pożaru w 1945 roku kościół posiadał bogate wyposażenie barokowe. Do dzisiaj z pierwotnego wyposażenia świątyni zachowały się jedynie gotycka chrzcielnica i kilka fresków. Od roku 1989 trwają prace przy odbudowie Kościoła Mariackiego, prowadzone przez polsko-niemiecką Fundację Odbudowy Kościoła Mariackiego w Chojnie. Kościół użytkowany jest obecnie jako sala koncertowa i wystawowa oraz miejsce, w którym odbywają się nabożeństwa ekumeniczne. Na wieży kościoła, tuż pod odnowionym zegarem, znajduje się taras widokowy dostępny dla turystów. Co roku, w ostatni weekend sierpnia, dawni i dzisiejsi mieszkańcy Chojny biorą wspólnie udział w Dniach Integracji, Przyjaźni i Ekumenizmu. Większość spośród trwających przez trzy dni imprez odbywa się właśnie w Kościele Mariackim.
• Klasztor Augustianów - dzisiejszy Kościół pod wezwaniem św. Trójcy powstał jako składowa część kompleksu klasztoru Augustianów w latach 1290-1388, a rozbudowany został w pierwszej połowie XV wieku. Od połowy XVI wieku zabudowania klasztoru służyły jako stajnie, magazyny i lazaret. Do dzisiaj zachowały się malowidła ścienne ze scenami z życia św. Franciszka z Asyżu. Kościół jest jednonawowy, z gotyckim portalem, zachodnia fasada ozdobiona jest łukowatymi niszami i wieżyczkami. W oknach kościoła wstawiono nowe witraże autorstwa prof. Dźwigaja z Krakowa. Z czterech skrzydeł zabudowań klasztornych zachowały się trzy. Byłe pomieszczenia klasztorne maja dużą wartość historyczną i architektoniczną. Sala konwentu ma imponujące sklepienie gwiaździste, w refektarzu zachowały się dwie kolumny i liczne maszkarony, klasztorne krużganki są pięknie sklepione.
• Ratusz - Wzniesiony przez chojeńskich mieszczan na przełomie XIV i XV wieku ratusz (pierwotnie dom kupiecki) należy do najważniejszych zabytków architektury świeckiej tego okresu w Polsce. Podobnie jak Kościół Mariacki, ratusz powstał według projektu powstałego w pracowni H.Brunsberga w stylu ceglanego gotyku. Około roku 1700 przebudowano boczne ściany budynku nadając im cechy charakterystyczne dla baroku. Ratusz został całkowicie zniszczony w lutym 1945 roku (zachowały się jedynie piwnice i fragmenty ścian), a odbudowano go w latach 1980-1986. Dzisiaj ma w nim swą siedzibę biblioteka publiczna oraz Centrum Kultury.
• Brama Barnkowska i Brama Świecka - bezpieczeństwa mieszkańców Chojny strzegł w przeszłości potężny zespół obronny z trzema bramami głównymi, przedbramiami, basztami i czatowniami oraz solidnymi murami obronnymi. Do dzisiaj zachowały się dwie bramy: Barnkowska (od nazwy wsi Barnkowo - dzisiaj przedmieścia Chojny) i Świecka (od nazwy miasta Świecie nad Odrą/Schwedt). Obie bramy pochodzą z XV wieku, jednak początki umocnień miejskich są znacznie starsze. Obie bramy miejskie mają podstawę kwadratową / prostokątną, są wykonane z cegły na podbudowie z kamienia polnego.
• Baszty - Piekarska, Więzienna, Bociania - należały - obok murów miejskich, bram miasta, czatowni - do kompleksu umocnień Chojny. O sile konstrukcji obronnych miasta świadczy to, że Chojna oparła się wszystkim oblężeniom i atakom aż do wojny trzydziestoletniej Częściowa rozbiórka umocnień obronnych miasta (m.in. jednej z bram miejskich, części murów) nastąpiła w XIX wieku w związku z rozwojem terytorialnym miasta i utratą pierwotnych funkcji przez umocnienia.
• Ruiny Kaplicy Św. Gertrudy - ruiny kaplicy pw. św. Gertrudy to pozostałości po późnogotyckiej kaplicy przyszpitalnej z 1409 roku. Kościół przetrwał II wojnę światową. Na przyległym terenie urządzono cmentarz żołnierzy radzieckich i w związku z tym rozpoczęto rozbiórkę kaplicy, wstrzymaną ją jednak na polecenie konserwatora zabytków w roku 1953.
• Platan Olbrzym, jedno z najgrubszych drzew w Polsce, o wysokości 35m; obwód mierzony w najwęższym miejscu pnia między podstawą a 130cm od gruntu (na wys. 0.45m) – czyli zgodnie z regułami dendrometrii – wynosi aż 1066cm (2014), a wiek określa się na około 300 lat. Jest to prawdopodobnie najstarszy w Polsce Platan klonolistny. 

Stoki (niem. Rehdorf[1]) – wieś sołecka w Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Chojna. Wieś położona w Puszczy Piaskowej, w północnej części Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1270 roku. W XIV wieku należała do rodu von Brederlow. Od 1440 do 1512 roku wieś była w posiadaniu rodziny von Schwarzenholz. W XVI wieku część gruntów należała do rodu von Sydow. W XIX wieku w posiadaniu rodziny von Gagern(1828). Później w drugiej połowie XIX wieku właścicielem majątku był niejaki Piper wymieniany w latach 1846-1857. Na początku XX wieku dobra są w rękach baronowskiej rodziny von Dobeneck. Ostatnim właścicielem dóbr była rodzina von Grumme-Douglas– wymieniany Karl Ferdinand von Grumme-Douglas, urdzony w 05.06.1860 roku w Sztokholmie, zmarły 18.07.1937 roku w Stokach. Od 1900 roku nobilitowany, od 1912 roku używający dwuczłonowego nazwiska von Grumme-Douglas. Niemiecki oficer marynarki-kontradmirał i polityk. Rodzina jego pochodziła z Dolnej Saksoni, wymieniana  w XVII wieku. Dnia 09.08.1900 roku ożenił się z Ellen hrabianką von Douglas. W środku wsi, wzmiankowanej już w 1270, neoromański kościół filialny z XIX w., pw. św. Józefa, należący do parafii Świętej Trójcy w Chojnie. Kościół pobudowany pierwotnie jako zbór z kamienia łupanego i cegły, salowy, na rzucie prostokąta, na narożnikach skarpy, przy prosto zamkniętym prezbiterium dzwonnica. Po stronie północnej ryglowa kaplica, obecnie dom przedpogrzebowy. W południowo-wschodniej części wsi położony jest folwark z dworem z drugiej połowy XIX wieku, z przylegającym parkiem. Park krajobrazowy założony na przełomie XVIII/XIX wieku przylega do dworu i folwarku. Jego powierzchnia wynosi około 7 ha. Teren parku jest zróżnicowany pod względem rzeźby terenu. W centralnej części przepływa niewielki ciek wodny zasilający dwa oczka wodne. Park porasta starodrzew z wieloma okazami (dęby, lipy, kasztanowce, klony). Istotnym elementem parku jest neogotycka wieża widokowa z doprowadzającą do niej aleją obsadzoną kasztanowcami. Wieża zbudowana została w 1914 r. Jest obiektem wzniesionym na planie koła, murowanym z kamieni, kilkukondygnacyjnym i zwieńczonym blankami. W pobliżu kościoła znajduje się zdewastowany grobowiec ówczesnego właściciela majątku admirała von Douglas.. Obecnie dwór i folwark to gospodarstwo agroturystyczne ze szkołą jazdy konnej - być może pozwolą podejść do wieży. Na posesji Nr 3 rośnie wiąz o obwodzie 560 m, najgrubszy na Pomorzu. 

Głazy Bliźniaki znajdują się w centralnej części Puszczy Piaskowej, na terenie gminy Chojna, w powiecie gryfińskim, pod szczytem Zwierzyńca (Góra Czarny Bocian)  W pobliżu znajduje się węzeł pieszych szlaków turystycznych. Zbiegają się tu czerwony Szlak Nadodrzański (z Mieszkowic do Szczecina), niebieski Szlak Wzgórz Morenowych (z Lubiechowa Dolnego do Mieszkowic) i zielony Szlak przez Rajską Dolinę (z Piasku przez Krajnik Dolny do Głazów Bliźniaki). Głazy Bliźniaki są objęte ochroną jako pomnik przyrody nieożywionej. W 1944 roku zostały odkryte przez leśników. Większy z nich nosi nazwę “Szeroki Kamień”. Ma 25 m obwodu i 4,4 m wysokości. Mniejszy o nazwie “Mały Kamień” ma 10,5 m w obwodzie i 1,2 m wysokości. Oba głazy są granitowe.

Rezerwat przyrody „Dąbrowa Krzymowska” – rezerwat leśny utworzony 11 kwietnia 1985, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Chojna, o powierzchni 30,44 ha. Celem ochrony jest zachowanie naturalnych fragmentów środkowoeuropejskiej kwaśnej dąbrowy trzcinnikowej (Calamagrostio arundinaceae-Quercetum petraeae) z wieloma pomnikowymi okazami dębów bezszypułkowych (Quercus petraea) i sosny zwyczajnej (Pinus silvestris) o rzadko spotykanej formie korowiny, tzw. pręgowatej (krezowatej), odznaczającej się regularnym, poprzecznym spękaniem. Wiek tych drzew szacuje się na od 250 do 400 lat.

Dolina Świergotki – leśny rezerwat przyrody położony w gminie Cedynia. Został powołany na mocy zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych z dnia 11 maja 1989 roku. Zajmuje powierzchnię 11,21 ha. Ochronie podlega stanowisko buczyny pomorskiej, grądu z przytulią leśną na granicy jego występowania oraz wąwóz rzeki Świergotki. Rezerwat wchodzi w skład Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. Jest udostępniony do ruchu turystycznego. Zapraszamy na film Ryszarda Mateckiego - https://www.youtube.com/watch?v=Sohe5vHnvdI

Lubiechów Dolny (niem. Nieder-Lubbichow) – wieś w Polsce w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Cedynia, na terenie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. Wieś położona na granicy Żuław Cedyńskich i Puszczy Piaskowej, na południowym skraju krawędzi Doliny Dolnej Odry. Stara wieś rycerska wzmiankowana na dokumencie z 1351, jako wieś słowiańska (villa sclavorum). Mieszkańcy od najdawniejszych czasów żyli głównie z rybołówstwa. W XVIII w, kiedy przesunięto koryto Odry na zachód, wieś stała się rolnicza. W środku wsi, na wzniesieniu, kościół Matki Bożej Różańcowej, z XIX w, murowany z kamienia łupanego i cegły, filialny, należący do parafii w Czachowie. Na budynku dawnej szkoły tablica pamiątkowa poświęcona Czciborowi, bratu Mieszka I, z okazji 1000-lecia zwycięstwa w bitwie pod Cedynią 972 r.. Znajdziemy również pomniki przyrody - dwa dęby (o obwodach 440 cm i 680 cm) - na wysokiej ochronnej kamiennej podmurówce, na północnym skraju wsi, po wschodniej stronie drogi do Piasku. Przez Lubiechów Dolny prowadzi znakowany czerwony turystyczny Szlak Nadodrzański (Szczecin - Mieszkowice) i rozpoczyna się niebieski Szlak Wzgórz Morenowych do Mieszkowic.

Cedynia (niem. Zehden, łac. Cedene, krótko po wojnie Cedno, Cedzyna, Szczerbiec) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Cedynia. Od 1945 roku, jest to najdalej na zachód położone miasto Polski, w zachodniej części pasa Pojezierza Zachodniopomorskiego.  Leży na zachodnim krańcu Pojezierza Myśliborskiego, na kilku wzniesieniach Wzgórz Krzymowskich (dochodzących do 60 m n.p.m.). Na zachód od miasta rozciąga się szeroko polder, który powstał w wyniku regulacji Odry w XIX wieku. Obszar ten, zwany Żuławami Cedyńskimi, znajduje się nawet w nieznacznej depresji - 0,3 m p.p.m.. Pierwsze osadnictwo datowane jest na VII–VI wieku p.n.e.. W IX–XII wieku, w miejscu osiedla powstał gród miejscowych Słowian strzegący przeprawy przez Odrę ma drodze łączącej Połabie z Pomorzem. Następnie, miasto przejął Mieszko I, budując tu twierdzę graniczną. Losy Cedyni były zmienne. Należała do Brandeburczyków, była we władaniu Korony Czeskiej, pod zarządem Zakonu Krzyżaków, podczas wojny trzydziestoletniej była zajęta przez Szwedów, trafiła do Prus a ostatecznie do Polski. W pobliżu rozegrały się dwie wielkie bitwy. Identyfikowana z Cedynią bitwa Mieszka I i jego brata Czcibora bitwa o ujście Odry z margrabią Marchii Łużyckiej Hodonem, oraz druga w 1637 roku, rujnująca zabudowę miasta. Kolejne wydarzenia również wpłynęły negatywnie na rozwój i zabudowę miesta - pożar w 1699 roku, epidemia dżumy oraz powodzie, w rym jedna z najwiekszych w 190 roku. Dopiero regulacja Odry i przedłużenie linii wąskotorowej z Bad Freienwalde (Oder), pobudziło rozwój Cedyni. W styczniu 1945 roku rozpoczęły się walki, w wyniku których uszkodzono wszystkie pobliskie mosty drogowe na Odrze, a most kolejowy został całkowicie zniszczony. W dniu 3 lutego 1945 roku do miasta wkroczyły wojska Armii Czerwonej. Po zakończeniu II wojny światowej miasto znalazło się w granicach administracyjnych Polski. Zabudowa była zniszczona w 45%, a miasto po wysiedleniu dotychczasowych mieszkańców było opuszczone. Wycofujący się Niemcy zniszczyli urządzenia melioracyjne doprowadzając do zalania Żuław Cedyńskich, ich osuszanie trwało trzy lata. Dopiero w ramach akcji przesiedleńczej do Cedyni trafili osadnicy z rejonów centralnych kraju oraz z dawnych kresów wschodnich. Więcej o historii miasta - https://pl.wikipedia.org/wiki/Cedynia  . Ciekawe obiekty:

• Muzeum Regionalne w Cedyni. Placówka jest miejską jednostką organizacyjną, działającą w strukturach Cedyńskiego Ośrodka Kultury i Sportu. Jego siedzibą jest parter kamienicy pochodzącej z połowy XIX wieku, położonej przy placu Wolności. Muzeum powstało w ramach obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego (1966), a w rok później nadano mu statut i aktualną nazwę. Aktualnie w muzeum prezentowana jest wystawa stała pt. „Z dziejów Cedyni i okolic”. Składają się na nią eksponaty archeologiczne, pochodzące z wykopalisk prowadzonych na terenie cedyńskiego grodziska, podgrodzia i cmentarzyska przez Muzeum Narodowe w Szczecinie (lata 1958-1959, 1961 oraz 1967-1985) oraz muzeum w Cedyni (lata 1967-1985). Najstarsze eksponaty pochodzą z okresu 12 tys. lat p.n.e. (szczątki mamuta i jelenia olbrzymiego), późniejsze – z epoki kamienia, brązu i żelaza (naczynia, elementy ubiorów, części broni, przedmioty codziennego użytku, wyposażenie grobów). Osobne ekspozycje poświęcone są m.in. bitwie pod Cedynią oraz forsowaniu Odry w kwietniu 1945 roku. W ramach tych wystaw prezentowane są plansze, ukazujące przebieg walk oraz liczne militaria. W ramach zwiedzania placówka udostępnia również wieżę widokową, pochodzącą z 1895 roku (ul. Kościuszki). Więcej informacji - https://www.facebook.com/Muzeum-Regionalne-w-Cedyni-155052431216604/ . Posłuchaj również opowieści z muzeum - https://cedynia.pl/category/opowiesci-z-muzeum/ .
  
• Kościół Narodzenia NMP, wybudowany został na jednym ze wzniesień tzw. Karpat Cedyńskich stanowiących wschodnią krawędź zbocza pradoliny Odry i podobnie jak położony opodal klasztor pocysterski góruje nad miastem. Cedyńska świątynia reprezentuje rozpowszechniony na Pomorzu Zachodnim typ kościoła złożonego z korpusu nawowego, wyodrębnionego i prosto zamkniętego prezbiterium, oraz wieży zachodniej. Wszystkie ściany posadowione na kamiennym fundamencie i fazowanym cokole wymurowano z dokładnie obrobionych kwadr granitowych wiązanych zaprawą wapienną, ułożonych w regularne warstwy. W niektórych partiach muru zastosowano warstwy wyrównawcze z okrzesków granitowych. Więcej informacji http://architektura.pomorze.pl/CEDYNIA-small-Zehden-small+149
• Klasztor Cysterek w Cedyni, znajduje się w mieście Cedynia, w województwie zachodniopomorskim, przy ulicy Marii Konopnickiej. Położony jest na wzgórzu. Został ufundowany przed 1248. Powstał prawdopodobnie przed 1278. Podczas swojej działalności wielokrotnie ulegał przebudowom. Po reformacji w 1555 uległ kasacie. Ostatnie mniszki przebywają tam jeszcze do roku 1611, ponieważ funkcjonowała w budynku szkoła dla panien o szlacheckim pochodzeniu. Później klasztor zostaje przekształcony w urząd elektora brandenburskiego. W 1699 uległ zniszczeniu przez pożar. Wkrótce został odbudowany. Później został przekształcony w majątek ziemski, w latach 1811-1870 w klasztorze działał zajazd pocztowy, potem aż do 1940 r. ponownie był siedzibą właściciela majątku ziemskiego. Klasztor spalony został w 1945 roku podczas działań wojennych przez wojska sowieckie. W latach 1997–2005 odbudowany przez prywatnego właściciela pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Obecnie w zachowanym skrzydle zachodnim mieści się hotel i restauracja „Klasztor Cedynia”.
• Wieża widokowa zbudowana została w 1895 r. za rządów Burmistrza Cedyni Ernesta Melchera jako pomnik dla uczczenia poległych podczas wojen Prus z Danią w 1864 r., Austrią w 1866 r. i Francją w latach 1870-1871. W dolnej części wieży umieszczone były tablice (trzy granitowe i jedna żeliwna) z nazwiskami poległych, zostały zniszczone w 1945 r. Do 1956 r. wieża była użytkowana przez Wojska Ochrony Pogranicza, a od 1956 r. jest udostępniona do zwiedzania. Stanowi główną atrakcję turystyczną miasta; ma wysokość 14 m i umożliwia podziwianie panoramy miasta i okolic. W 2020 poddana remontowi kosztem 1,5 mln zł; z wieży rozciąga się imponujący widok na dolinę Dolnej Odry i wzgórza w rejonie Bielinka, gdzie dolina rzeki ulega zwężeniu; przy dobrej pogodzie widoczność sięga 50 kilometrów.
• Ratusz miejski, zbudowany został w 1840 r., w stylu klasycystycznym. Dawniej posiadał bogaty wystrój elewacji. W 1966 r. podczas remontu zabytkową elewację zniszczono, a w latach 1997-1998  odtworzono ją według zaleceń konserwatora. Obecnie budynek jest siedzibą Urzędu Miejskiego. Dzisiejszy ratusz wzniesiono na miejscu starego, z około XVI w. Do 1830 r. stała przed nim drewniana figura Rolanda o wysokości ponad 2 m. Przedstawiała postać rzymskiego wojownika, który w prawej ręce trzymał miecz wzniesiony w górę. Figura symbolizowała samodzielność sądowniczą miasta, pełniąc zarazem funkcję pręgierza. W 1836 r. figurę przekazano do muzeum w Berlinie.
• Cmentarz żydowski w Cedyni – powstał prawdopodobnie w pierwszej połowie XIX wieku i znajduje się w pobliżu ul. Kościuszki. Okres III Rzeszy przetrwał w dość dobrym stanie, lecz w czasach PRL popadł w zapomnienie i niszczał. Prowadzący na nim badania antropolodzy z Poznania usunęli część macew. Staraniem miejscowych społeczników odszukano i ustawiono siedem macew. Cechują się one brakiem elementów typowych dla żydowskiej sztuki sepulkralnej. Nekropolia jest wpisana do rejestru zabytków.
• Aleja Kasztanowa. W XIX wieku rozpoczęto regulację Odry, oraz zmianę jej przebiegu. W okolicach Cedyni znajdowało się duże rozlewisko. Po obwałowaniu, i zbudowaniu sieci melioracyjnej odprowadzającej wodę powstał polder zalewowy. W latach 60-tych XIX w. równocześnie z budową szosy i kanału, została nasadzona Aleja Kasztanowa, prowadząca nasypem/wałem, wzdłuż Kanału Ulgi (kanał odprowadza wodę z miasta), z Cedyni do Osinowa Dolnego. Dzisiaj jest ona popularnym miejscem spacerów cedynian. W latach 80-tych XX w. w obrębie miasta kanał został przykryty, a zakończenie alei przekształcone w rodzaj skweru. Przy kanale znajduje się kamienna kaskada z tego samego okresu. Aleją przechodzi czerwony Szlak Nadodrzański.

Rezerwat przyrody „Wrzosowiska Cedyńskie im. inż. Wiesława Czyżewskiego” – rezerwat stepowy o powierzchni 72,02 ha, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Cedynia, na terenie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego - Karpat Cedyńskich. Położony jest 3 km od Cedyni. Nieopodal przechodzi czerwony Szlak Nadodrzański. Rezerwat powstał w 1985 roku i do niedawna był niedostępny dla turystów. W 2016 roku zbudowano ścieżkę przyrodniczą, z tablicami, kładkami i zagospodarowanym punktem widokowym - uwaga ze ścieżki nie wolno schodzić. Długość trasy z parkingu do punktu widokowego to 900 metrów. Czas przejścia to około 25 minut. Ścieżka oznakowana jest drewnianymi słupkami z kierunkiem marszu. Kiedy tu trafić ? Wrzosy najpiękniej kwitną pod koniec sierpnia i tworzą tam wielkie fioletowe dywany, poza tym na terenie rezerwatu jest mnóstwo pszczół, ponieważ te owady uwielbiają wrzosy. Jednak nawet teraz w marcu, ten niezwykły krajobraz stepowy wyglądał pięknie. Celem ochrony jest zachowanie wzgórz pokrytych wrzosowiskami oraz stanowisk roślinności kserotermicznej, a w szczególności utrzymanie bioróżnorodności i organizacji socjalnej organizmów charakterystycznych dla terenów otwartych – wrzosowisk, muraw kserotermicznych i napiaskowych, zachowanie rodzimych populacji gatunków roślin, grzybów, zwierząt i innych organizmów żywych występujących naturalnie w obrębie wrzosowisk oraz muraw kserotermicznych i napiaskowych, a także ochrona relacji ekologicznych między tymi populacjami oraz siedliskami występującymi w rezerwacie. Występują tu takie rośliny, porosty i grzyby chronione jak: pajęcznica liliowata, turzyca niska, ożota zwyczajna, sasanka łąkowa, wężymord stepowy, ostnica włosowata, widłoząb kędzierzawy, chrobotek alpejski, płucnica islandzka, pawężnica drobna, buławka spłaszczona, berłóweczka zimowa. Patron rezerwatu inż. Wiesław Czyżewski, był tu nadleśniczym w latach 1955-1985. Przy wejściu do rezerwatu znajduje się głaz poświęcony jego pamięci

Pomnik Polskiego Zwycięstwa nad Odrą na Górze Czcibora, zbudowany w 1972 roku na Górze Czcibora. Jest to wzniesienie morenowe z punktem widokowym, w paśmie Karpat Cedyńskich o wysokości 54,5 metra n.p.m. Na szczyt prowadzą 270-stopniowe, kamienne schody. Nazwa pochodzi od imienia Czcibora, brata Mieszka I, który w bitwie pod Cedynią dowodził jedną trzecią wojsk. Według Kroniki Thietmara natarł on na wojska margrabiego Marchii Łużyckiej Hodona, ze wzgórza niedaleko grodu Cidini, który utożsamiany jest z dzisiejszą Cedynią, tym samym doprowadzając do zwycięstwa w całej bitwie. Nazwane tak po odkryciu przez archeologa Władysława Filipowiaka w jej pobliżu palenisk datowanych na lata 920–970, mogących służyć wojom Czcibora. W tysięczną rocznicę bitwy (1972) wzniesienie zostało zwieńczone 15-metrowym „Pomnikiem Polskiego Zwycięstwa nad Odrą” przedstawiającym stylizowanego orła wzbijającego się do lotu autorstwa Czesława Wronki i Stanisława Biżka. Przy schodach prowadzących do pomnika znajdują się tablice z napisami w języku polskim, rosyjskim, angielskim i niemieckim. Charakterystyczna dla tego miejsca jest również mozaika u podnóża wzniesienia, wykonana w tym samym roku, autorstwa Jerzego Chmielewskiego i Kazimierza Błonki, przedstawiająca wyobrażenie bitwy pod Cedynią. Polana pod górą jest ulubionym miejscem piknikowym, gdzie corocznie w czerwcu odbywa się inscenizacja bitwy oraz pokazy dawnych rzemiosł z okazji Dni Cedyni. U podnóża góry prowadzi również czerwony szlak pieszy Nadodrzański.

Stary Kostrzynek (niem. Altcüstrinchen) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Cedynia. najbardziej ku zachodowi wysunięta wieś w Polsce. Leży na południowych podnóżach Karpat Cedyńskich, nad Kostrzyneckim Rozlewiskiem, w obrębie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. Pierwsze wzmianki o wsi Stary Kostrzynek pochodzą z 1299 r. W 1345 r. Margrabia brandenburski Ludwik Starszy nadaje cedyńskim cysterkom Rudnice i Kostrzynek. W czasach średniowiecza wieś miała charakter rybacki. Odbywały się tutaj targi rybne. Zabudowania umieszczone były na wzgórzach, dzięki czemu były zabezpieczone przed licznymi powodziami. Swój obecny wygląd wieś zawdzięcza przekopaniu głównego koryta rzeki, które miało miejsce dwa i pół wieku temu. Niektórzy mieszkańcy wyprowadzili się na osuszone Łęgi Odrzańskie i założyli Nowy Kostrzynek. Ten został Starym Kostrzynkiem ze względu na swoje średniowieczne pochodzenie. Obecnie wieś jest miejscowością letniskową. Jedną z atrakcji Starego Kostrzynka jest kościół pochodzący z XV/XVI w. Wybudowany z kamienia stanął w centralnej części wsi. Warty uwagi jest również stary wiatrak oraz cmentarze. Pierwszy, otoczony murem przykościelnym z drugiej połowy XVII w, oraz drugi założony w połowie XIX w. Obydwa cmentarze obsadzone są drzewami liściastymi, głównie klonami i jesionami. Przy wschodnim krańcu wsi potężny cis "Czcibor". Według legendy w lesie cisowym zmarł brat Mieszka I, Czcibór raniony pod Cedynią.

Stara Rudnica (niem. Alt Rūdnitz[1]) – wieś w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Cedynia. Leży na południowych podnóżach Karpat Cedyńskich, nad Kostrzyneckim Rozlewiskiem, w obrębie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. Jest to wieś średniowieczna, wzmiankowana już w 1299 r. W 1537 r. po reformacji weszła w skład domeny cedyńskiej. Pod koniec XIX w. we wsi były dwa kościoły. Pierwszy ewangelicki, szachulcowy wybudowany w 1839 r. w miejscu pierwotnej XV wiecznej kamiennej świątyni, zlokalizowany w środkowej części wsi. Drugi staroluterański, murowany powstały w 1845 r., znajdujący się we wschodniej części wsi. Obok kościoła powstał cmentarz obsadzony drzewami liściastymi. Współcześnie w dobrym stanie zachował się dawny staroluterański kościół, obecnie p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Na cmentarzu znajduje się ostatnie, zachowane starodrzewie. Warta uwagi jest szkoła, której budynek został zaadaptowany na XIX-wieczną chałupę, dekorowaną detalem architektonicznym. W czasie II Wojny Światowej, Jednostki I Armii Wojska Polskiego (wspólnie z Armią Czerwoną) zajęły wówczas pozycje na odcinku od Starej Rudnicy przez Siekierki, aż do Gozdowic. W ten sposób przygotowano operację "forsowania Odry". 16 kwietnia 1945 roku po walkach nad rzeką sforsowano niemiecką obronę i przeprawiono się przez rzekę, co umożliwiło w dalszej kolejności rozpoczęcie natarcia na Berlin. Wieś mocno ucierpiała podczas działań wojennych. 

Most kolejowye "Europejski" nad Odrą w Siekierkach, ma długość 660 metrów nad rzeką. Położony jest na granicy polskiego woj. zachodniopomorskiego i niemieckiego landu Brandenburgia. Pierwotny obiekt został zbudowany w 1892 roku jako most kolejowy lini kolejowej Wriezen - Neurüdnitz - Siekierki - Stargard. W 1945 roku, Wehrmacht wysadził przęsła nurtowe mostu kolejowego i drogowego. Po wojnie, mimo znalezienia się na nowej granicy polsko-niemieckiej, został odbudowany w związku z radziecką doktryną wojskową zakładającą szybką ofensywę przeciw państwom zachodnim. Powstała  linia nr 411, Stargard - Pyrzyce - Trzcińsko Zdrój - Godków - Siekierki. Do 1993 roku odbywał się na niej ruch pasażerski, w końcowym okresie tylko ruch towarowy. Niestety po moście nie przejechały już pociągi. W latach 2000-2001 nastąpiła fizyczna likwidacja toru z Wriezen do Neurudnitz, wraz z dojazdami do mostu stałego i przeprawy zapasowej. W miejsce zlikwidowanych torów do mostu stałego zbudowano wygodną ścieżkę rowerową. Po polskiej stronie linia rozbierana była etapami od 2012 do 2018 roku. Na odcinku Trzcińsko Zdrój - Siekierki powstała droga rowerowa z wojewódzką trasą nr 20. W 2018 roku, po obu stronach granicy, rozpoczęto kapitalny remont mostu kolejowego, dzięki umowie Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Zachodniopomorskiego i Urzędu Barnim-Oderbruch. Remont jest już praktycznie zakończony, polska część ma być otwarta w 2021 roku, niemiecka w 2022. Most zyskał nową nawierzchnię, odnowiono konstrukcję, zbudowano na nim platformę widokową. Miejsce po torach wypełniły specjalne płyty kompozytowe z nawierzchnią dostosowaną do ruchu pieszo-rowerowego. Niebawem stanie się głównym centrum ruchu rowerowego, w oparciu o sieć szlaków po polskiej i niemieckiej stronie. Historia mostu do 2018 roku - https://cedynia.pl/most-w-siekierkach/

Siekierki (niem. Zäckerick[2]) – wieś w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Cedynia. Leży na południowych podnóżach Karpat Cedyńskich, nad Kostrzyneckim Rozlewiskiem, w obrębie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. Osada o starej metryce, pierwszy raz wzmiankowana w 1365. Ta średniowieczna wieś po raz pierwszy wzmiankowana była w 1355 r. kiedy to była własnością rodziny Bredekow, w tym czasie patronkami wsi był zakon Cysterek z Cedyni i został wybudowany tu pierwszy kościół. W późniejszych latach przeszła na własność zakonu joannitów. W XVIII w. nawiedził wieś pożar, w trakcie którego spłonęła pierwotna świątynia, którą mieszkańcy wkrótce odbudowali. Podczas panowania Fryderyka III Siekierki weszły w skład domeny królewskiej. W drugiej połowie XVIII w. wieś przeszła gwałtowny rozwój na skutek regulacji Odry. Podczas drugiej wojny światowej doznała wielu zniszczeń. Podczas wojny na terenie wsi zginęło kilka tysięcy polskich żołnierzy, którzy bronili przeprawy przez Odrę. Blisko 2000 z nich spoczywa na siekierkowskim cmentarzu w Starych Łysogórkach. Najważniejszym miejscem we wsi jest wzniesione w 1984 r. Sanktuarium Matki Bożej Nadodrzańskiej Królowej Pokoju. Powstał na fundamentach kościoła rozebranego w 1957 roku. Świątynia jest miejscem upamiętniającym poświęcenie poległych żołnierzy. Wokół Sanktuarium znajduje się Kalwaria Nadodrzańska, która zawiera 15 stacji przedstawiających mękę, śmierć oraz zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Siekierkach mieści się szlak turystyczno-pielgrzymkowy "Droga Różańcowa", który prowadzi z Sanktuarium na cmentarz wojenny w Starych Łysogórkach. Na szlaku rozlokowanych jest 20 kapliczek różańcowych, biegnie on leśnymi ścieżkami. Przez wieś biegnie czerwony Szlak Nadodrzański.

Cmentarz wojenny w Siekierkach. W kwietniu 1945 roku pomiędzy miejscowościami Siekierki i Gozdowice znajdował się pas natarcia 1 Armii Wojska Polskiego, która w ramach operacji berlińskiej uczestniczyła w Forsowaniu Odry. W kwietniu 1945 roku pomiędzy miejscowościami Siekierki i Gozdowice znajdował się pas natarcia 1 Armii Wojska Polskiego, która w ramach operacji berlińskiej uczestniczyła w Forsowaniu Odry. Zadaniem 1. Armii Wojska Polskiego w operacji berlińskiej 1. Frontu Białoruskiego, było sforsowanie Odry w rejonie Siekierek i Gozdowic, tam gdzie było do niej najlepsze dojście. Lewy brzeg Odry był silnie ufortyfikowany systemem obronnym zwanym Nibelungstellung (Linia Nibelungów), który rozciągał się od Bałtyku oparty o Odrę, przecinał Słowację i łączył się na Węgrzech z tzw. linią Małgorzaty. Godzina „zero” akcji wyznaczona została na świt 16 kwietnia 1945 r. Zginęło około dwóch tysięcy polskich żołnierzy. Teren Cmentarza Wojennego 1 Armii Wojska Polskiego wytyczono w 1948 roku. Na początku na mogiłach znajdowały się drewniane krzyże, na przełomie 1949 i 1950 roku zastąpiono je betonowymi nagrobkami - betonowe krzyże stylizowane na Order Krzyża Grunwaldu. Nad nimi góruje 18-metrowy granitowy obelisk autorstwa rzeźbiarza Sławomira Lewińskiego, odsłonięty w 1961 roku. Pomnik ozdobiony jest dwoma grunwaldzkimi mieczami z postacią matki z dzieckiem na ręku oraz rozpiętym żaglem symbolizującym przeprawę przez rzekę. Obecnie spoczywa na nim 1987 żołnierzy w 24. kwaterach, w 1743. mogiłach pojedynczych i zbiorowych. Pamięć poległych, których miejsce pochówku nie jest znane, przypomina 46 tablic. 1975 żołnierzy znanych i 12 nieznanych przeniesionych zostało z 252. miejsc pochówków na szlaku bojowym od Odry do Berlina. Spoczywa tu 1646. szeregowców, 129. podoficerów, 128. oficerów i 84. żołnierzy o niezidentyfikowanym stopniu. Najmłodsi mieli 18 lat. Obok cmentarza umiejscowiono Muzeum Pamiątek 1 Armii Wojska Polskiego w Starych Łysogórkach. Zgromadzone w nim eksponaty związane są z wydarzeniami nad Odrą w 1945 roku. Przed muzeum znajduje się największy eksponat – czołg, który przejechał szlak bojowy o długości 1290 km od Żytomierza przez Warszawę, Kołobrzeg, Gozdowice, aż po Łebę. Obok cmentarza biegnie czerwony Szlak Nadodrzański

Stare Łysogórki (do 1945 niem. Alt Lietzegöricke) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Mieszkowice. Leży na południowych podnóżach Karpat Cedyńskich, nad Kostrzyneckim Rozlewiskiem, w obrębie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. Miejscowość znajdowała się od ok. 1250 r. na terytorium powstałej Nowej Marchii, pierwsza wzmianka pochodzi z 1335 r. Od końca XVI w. wchodziła w skład domeny państwowej w Cedyni. Miejscowość zachowała czytelny układ wielodrożnicowy, o kompozycji geometrycznej, ukształtowanej w sposób osiowy. Podstawą założenia są trzy równoległe drogi, połączone poprzecznymi ciągami komunikacyjnymi. Zabudowa posiada ubytki wzdłuż środkowego ciągu architektonicznego, po działaniach wojennych 1945 nie zachował się m.in. kościół i szpital. Znaczny udział w zachowanej zabudowie zajmują domy ryglowe z XIX w., z elementami zabytkowej stolarki, usytuowane wzdłuż głównej drogi wiejskiej. W otoczeniu wsi znajdował się śródleśny cmentarz ewangelicki, dzisiaj słabo czytelny, z resztkami nagrobków i krypt. Od 1945 r. leży w granicach Polski. We wsi znajduje się Muzeum Pamiątek 1 Armii Wojska Polskiego oraz przypisany do wsi Siekierki, cmentarz wojenny 1 Armii Wojska Polskiego. Poza cmentarzem i muzeum, które stanowią ważną miejscową atrakcję turystyczną, wieś stanowi miłe miejsce dla osób szukających odpoczynku z dala od zgiełku dużych miast, jest ona malowniczym miejscem ze względu na znajdujące się w pobliżu bujne lasy Cedyńskiego Parku Krajobrazowego oraz rzekę Odrę, która stanowi granicę Państwa Polskiego. Przez wieś biegnie czerwony Szlak Nadodrzański. Kalendarium wsi - https://pl.wikipedia.org/wiki/Stare_%C5%81ysog%C3%B3rki

Gozdowice (niem. Güstebiese) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Mieszkowice, nad Odrą,  w obrębie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. Jest to bardzo stara miejscowość. Jej początki sięgają lat 1300-140 p.n.e., była wówczas niewielką osadą łużycką. W średniowieczu Gozdowice były siedzibą rycerzy - rabusiów często napadających na sąsiednie miasta. Literatura wspomina o obrabowaniu w 1447 roku kupców wrocławskich płynących Odrą. Podczas zmiany biegu Odry w XVIII/XIX wieku, w okolicy Gozdowic przekopano tak zwana Nową Odrę, skracając tym samym znacznie jej bieg. W czasie wojny siedmioletniej w 1758 pruski król Fryderyk Wielki przekroczył w Gozdowicach Odrę. Po skonstruowanym w tym celu prowizorycznym moście, przeszła armia licząca 36 tysięcy żołnierzy. Dwa dni później pokonał Rosjan w wielkiej bitwie pod Sarbinowem (Zorndorf). Najważniejszym wydarzeniem historycznym było forsowanie Odry w trakcie drugiej wojny światowej, miało to miejsce 14-20 kwietnia 1945 r. Dokonały tego oddziały Wojska Polskiego, które przygotowywały się do ataku na Berlin. Na terenie wsi znajduje się kilka miejsc wartych uwagi. Są nimi; Pomnik Sapera z 1952 r., Kamienna Ściana Chwały, która została poświęcona żołnierzom Wojska Polskiego oraz Punkt Widokowy, który był punktem obserwacyjnym podczas forsowania Odry. Obowiązkowym punktem zwiedzania jest Muzeum Wojsk Inżynieryjnych 1 Armii Wojska Polskiego - https://www.facebook.com/muzeum.gozdowice/ . Mieści się w budynku, który w 1945 był siedzibą dowodzenia szefa wojsk inżynieryjnych I Armii Wojska Polskiego i dowódcy 6 Batalionu Pontonowo Mostowego generała Jerzego Bordziłowskiego. Znajdują się w nim pamiątki wojsk inżynieryjnych 1 Armii WP, mapy frontu, modele oraz oryginalne łodzie, amfibie i pontony. Znajdują się w nim pamiątki wojsk inżynieryjnych 1 Armii WP, mapy frontu, modele oraz oryginalne łodzie, amfibie i pontony. Miłośnicy zabytków znajdą w tej miejscowości kamienny kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny pochodzący z XIII w. Więcej informacji o kościele - https://pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Niepokalanego_Pocz%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Gozdowicach. Obok kościoła stoi nagrobek wójta Fryderyka Falckenberga (1751-1812) z 1812 r. Od XIII w. do około 1820 r. miejscem pochówków był teren przy kościele. Następnie utworzono cmentarz na północnym skraju wsi, po prawej stronie drogi do Morynia, który funkcjonował do około 1918 r.; pozostały po nim szczątki kamiennych nagrobków i charakterystyczna roślinność cmentarna. Kolejny cmentarz obwiedziony murem, z akacjowymi alejami w kształcie krzyża ulokowano po drugiej stronie moryńskiej drogi. W 1930 r. wybudowano na nim kaplicę cmentarną. W latach 70. XX w. rozebrano kamienie nagrobne i wywieziono je jako materiał budowlany. Na miejscu pozostał nagrobny głaz, na którym kiedyś był napis Bernard Starcke; staraniem byłych mieszkańców Gozdowic umieszczono na nim napis REOUIESCANT IN PACE.  W miejscu gdzie "droga śmierci" dochodzi do Odry, po lewej stronie na wysokiej górze znajdują sie ruiny dawnego pomnika Fryderyka Wielkiego wzniesionego w 1908 roku. Pomnik zostal zniszczony w 1945 roku (obecnie jego część stoi wśród zbioru kamieni przed domem z numerem 22).  Ważną atrakcją turystyczną tej miejscowości jest możliwość przepłynięcia "Promem bez Granic" z jednego brzegu Odry na drugi. W okolicy Gozdowic koryto rzeki jest szerokie na kilkaset metrów, a szerokość obszaru zalewowego wynosi od 2 do 4 km. Dzięki temu już w XVIII w. została uruchomiona w tym miejscu przeprawa promowa. Połączenie promowe łączy Gozdowice z niemiecką wsią Gustebieser Loose. Jest pierwszym promowym przejściem granicznym na Odrze. Prom, swą budową, przypomina statek parowy ze względu na znajdujące się na jego bokach olbrzymie koła. Podczas jednej przeprawy, prom może zabrać 6 samochodów i 20 pasażerów. Uwaga: prom czynny w sezonie turystycznym. Prowadzącym organem jest gmina Mieszkowice i tam należy się orientować, czy jest czynny - https://mieszkowice-strony2.alfatv.pl/aktualnosci/dzial/57. Przez Gozdowice biegnie czerwony Szlak Nadodrzański. Kalendarium wsi - https://pl.wikipedia.org/wiki/Gozdowice

Stary Błeszyn (do 1945 niem. Alt Blessin) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Mieszkowice., nad Odrą,  w obrębie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. Wieś znajdowała się od ok. 1250 na terytorium powstałej Nowej Marchii, pierwsza wzmianka pochodzi z 1399. Przez wieki była własnością rodu von Sack, następnie XVII-XIX w. części wsi należały również do rodów von Schönebeck, von Wobeser, von Treskow, von Sydow, von Oelsen. Do połowy dziewiętnastego wieku funkcjonowała jako majątek rycerski. W połowie XIX w. majątki uległy parcelacji. Wiek dwudziesty dla Błeszyna okazał sie wyjątkowo pechowy. Za życia jednego pokolenia wieś zostaje zniszczona dwukrotnie. Najpierw w 1901 zostaje strawiona przez pożar, a zaledwie 44 lata później znalazła sie niemal w centrum operacji forsowania Odry przez armię polską i radziecką. Wiele domów zostało zrujnowanych. Nie odbudowano ich, w następnych latach cegły w większości zostały wywiezione i wykorzystane jako materiał budowlany do odbudowy Warszawy. Od 1945 leży w granicach Polski. Zabudowa jest zróżnicowana pod względem materiałowym (budynki szachulcowe, murowane lub o łączonej konstrukcji). Zachowały się; stodoła wraz z reliktami bramy, z 2 połowy XIX w. oraz budynki w konstrukcji ryglowej z XIX / XX w.. Dawny kościół z 1736 r. został zburzony podczas działań wojennych w 1945 r. i nie odbudowany, działka przykościelna pozostaje niezagospodarowana. Interesującym elementem kompozycji przestrzennej wsi jest rozległy, śródleśny cmentarz ewangelicki z 2 połowy XIX w., położony w płn-wsch. części miejscowości. Jego pierwotny układ przestrzenny uległ zatarciu, nekropolia jest porośnięta w całości lasem, pierwotną funkcję terenu daje się odczytać po obecności pojedynczych, zdewastowanych nagrobków oraz pozostałości ozdobnej zieleni wysokiej. Przez wieś biegnie czerwony Szlak Nadodrzański. Więcej informacji https://pl.wikipedia.org/wiki/Stary_B%C5%82eszyn

Mieszkowice (niem. Bärwalde in der Neumark) – miasto w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mieszkowice. Położone są nad rzeką Kurzycą i Jeziorem Mieszkowickim, na wysokości 50 m n.p.m., przy linii kolejowej Szczecin – Kostrzyn. Od połowy XIII w. znajdowały się pod panowaniem Brandenburgii. Mieszkowice uzyskały lokację miejską w 1295 roku, w latach 1300–1320 miasto otoczono murem obronnym. Wielokrotnie niszczone w ciągu wieków – w 1433 r. przez najazd Husytów, pożary w 1540 i 1558 r., zostało prawie całkowicie wyludnione podczas wojny trzydziestoletniej, zaś w wyniku II wojny światowej straciło ok. 30% zabudowy. Zachowany został średniowieczny układ urbanistyczny miasta, zwany typem równoległym, o siatce ulic przecinających się pod kątem prostym. Charakterystycznym elementem dziedzictwa materialnego miasta jest niemal kompletny wieniec murów obronnych z XIII – XIV w. z Basztą Prochową z XV wieku oraz z czternastoma czatowniami łupinowymi i dwunastoma  prostokątnymi. Długość obwarowań wynosi 1,5 km, średnia wysokość 5-7 metrów. Część murów w ostatnich latach została poddana gruntownej renowacji. W mieście zachował się także średniowieczny układ urbanistyczny ulic przecinający się pod kątem prostym, gdzie natrafić możemy na pojedyncze budynki ryglowe. Na placu wolności znajduje się mieszkowicki rynek otoczony zabytkowymi kamienicami. W jego centralnej części stoi Pomnik Mieszka I, dzieła Sławomira Lewińskiego, wzniesiony na poniemieckim cokole w 1957 roki, dla uczczenia 1000 lecia Mieszkowic. Ratusz Miejski w Mieszkowicach, swój obecny wygląd zawdzięcza przebudowie w 1805 roku,  połączonej z przesunięciem budowli przed plac kościelny. Jednym z najbardziej interesujących śladów przeszłości Mieszkowic jest kościół p.w. Przemienienia Pańskiego. Jest to budowla wczesnogotycka z XIV wieku, posiadająca starszą część, wybudowaną z ciosów przed 1297 roku, wzbogaconą o granitowy portal. We wnętrzu świątyni najcenniejsza jest średniowieczna chrzcielnica z wapienia gotlandzkego z XIV wieku oraz dzwon herbowy z 1756 roku. Pozostałe wyposażenie neogotyckie;  ołtarz główny z obrazem olejnym Przemienienie Pańskie namalowanym przez C.G. Pfannschmidta, krzyż ołtarzowy wykonany z żeliwa, rzeźbiona boazeria w prezbiterium, ambona zdobiona snycerką, wykonana z drewna, organy wykonane przez firmę Manboorg, cztery bogato dekorowane świeczniki oraz ławy stojące w nawie głównej i na emporze bocznej. W Miejsko Gminnym Ośrodku Kultury, możemy również zwiedzić  Izbę Pamiątek Regionalnych, działająca pod patronatem Towarzystwa Miłośników Ziemi Mieszkowickiej, której założycielem i kustoszem jest pan Jan Adamczuk. W Mieszkowicach swój biego rozpoczynają/kończą dwa szlaki piesze; czerwony Szlak Nadodrzański (Mieszkowice-Szczecin Żydowce) oraz niebieski Szlak Wzgórz Morenowych (Mieszkowice - Lubiechów Dolny). Więcej ciekawych informacji na stronie miasta www.mieszkowice.pl w zakładce "Dla Turysty" oraz na Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Mieszkowice

SPODOBAŁA CI SIĘ MOJA PRACA ?? SKORZYSTAŁEŚ Z MATERIAŁÓW ?? POSTAW MI KAWĘ - https://buycoffee.to/wiking-turystyka

Na pewno zmotywuje mnie do dalszej pracy. Często również kawka mi pomoże przy tworzeniu nowych i aktualizacji dotychczasowych danych. Do zobaczenia na Szlaku. W sezonie jesienno-zimowo-wiosennym, zapraszam na wspólne "Wyprawy z Wikingiem", podczas których wędrujemy po szlakach Województwa Zachodniopomorskiego i nie tylko.