P-Z-ZLO/ZST/ZCH-068, szlak pieszy zielony, Cieszyno Łobeskie - Choszczno, 66,9km

SPODOBAŁA CI SIĘ MOJA PRACA ?? SKORZYSTAŁEŚ Z MATERIAŁÓW ?? POSTAW MI KAWĘ - https://buycoffee.to/wiking-turystyka . Wspomóż utrzymanie domen, sklepu, serwera na dane ....

Kup kawę Wikingowi

Materiały zamieszczone lub zakupione w serwisie można wykorzystywać na ogólnych zasadach wynikających z prawa autorskiego i praw pokrewnych, w tym majątkowych - Regulamin korzystania z danych umieszczonych w serwisie .Jeśli chcesz umieścić widżet z mapką na swojej stronie, skontaktuj się z nami. Przygotujemy kod do wklejenia i wyślemy na mejla.


 

MIEJSCOWOŚCI, HISTORIA, OBIEKTY I CIEKAWOSTKI NA ZIELONYM SZLAKU PIESZYM WZNIESIENIAMI MORENY, CIESZYNO ŁOBESKIE - CHOSZCZNO. Opis techniczny szlaku, na dedykowanej stronie - https://www.wedrujznami.pl/P-Z-ZLO/ZST/ZCH-068 


Cieszyno Łobeskie (niem. Teschendorf) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie łobeskim, w gminie Węgorzyno, na Pojezierzu Ińskim, nad jeziorem Woświn, w otulinie Ińskiego Parku Krajobrazowego. Można tu wypocząć na plaży, czy w ośrodku, wypożyczyć kajaki, rowery wodne, łodzie, wybrać się na wędrówki po okolicach szlakami turystycznymi. Historia osadnictwa sięga wczesnego średniowiecza, o czym świadczą cztery, dość dobrze zachowane grodziska. W latach 1257-1260 wieś stanowiła własność hrabiego Guncelina von Schwerin. Niewiele wiadomo o tym, co działo się do czasów, gdy miejscowość przejął w 1831 roku Ludwig Wedel, pochowany na miejscowym cmentarzu, wiadomo jedynie, że miejscowość stanowiła własność Wedlów do 1854. Później zostały zakupione przez bogatego właściciela ziemskiego, członka pruskiej Westfalii Gisberta von Bodelschwingh-Plettenberg. W 1870 r. w tutejszej szkole uczyło się 56 uczniów. 10 lat później folwark posiadała rodzina Georga Steina. Georg Stein (junior) stał się właścicielem wsi od 1917 roku. Zabudowa wsi składa się głównie z parterowych domów mieszkalnych zbudowanych z cegły, otynkowanych z fasadami zdobionymi gzymsami i opaskami. Do ważniejszych obiektów wsi należy położony w centralnej części zabudowań kościół ryglowy p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego, zbudowany około 1740 roku, otoczony cmentarzem z zachowanymi nagrobkami z żeliwnymi krzyżami. Całość konstrukcji ryglowej, dębowej wypełnionej cegłą. Wieża zwieńczona ostrosłupowym hełmem, ośmiobocznym, zakończona kulą z krzyżem. Obok kościoła leży przewrócony kamienny pomnik poświęcony mieszkańcom wsi poległym w I wojnie światowej. Na uwagę zasługuje również zespół podworski z 1900 r., składający się z obszernego prostokątnego podwórza, kilku budynków gospodarczych ustawionych w połowie długości podwórza i przy jego granicach (w tym budynek dawnej gorzelni). Częścią założenia jest zachowany w dużej mierze park, od zachodu sięgający brzegów jeziora Woświn. Do parku prowadzi aleja kasztanowa zakończona przed dworem gazonem. Zachowany starodrzew: dąb szypułkowy o obwodzie 470 cm - pomnik przyrody, liczne dęby szypułkowe, buki, stare świerki porośnięte bluszczem. Na terenie parku zachowały się również fragmenty rodowego cmentarza. Przy przejeździe kolejowym, węzeł szlaków turystycznych; pieszy zielony Wzniesieniami Morenowymi (Choszczno-Cieszyno Łobeskie), rowerowy zielony, w formie pętli z Węgorzyna.


Grodziska nad jeziorem Woświn. Trzy z nich znajdują się na południowo-zachodnim krańcu jeziora, zaś jedno na Diabelskiej Grobli, na wschodnim brzegu jeziora. Patrząc na mapę od północy mamy; grodzisko Wieleń Pomorski 2, grodzisko Cieszyn 2 o średnicy 80-90 metrów, oraz trzecie około 250 metrów na południe od jeziora (dawniej znajdował się nad jeziorem). Zachowały się na nich; majdan, fosy i wały. Niestety, nie przeprowadzono na nich badań archeologicznych, przez co nie ma większej wiedzy o ich konstrukcji jak i datowaniu. Można napisać o zakresie IX-XII wiek. Możliwe, że pierwsze było zamieszkałą, obronną osadą rybacką, zaś drugie miejscem kultu religijnego z cmentarzyskiem. Podniesiony lekko majdan, w kształcie wzgórka o uformowanej prawoskrętnej spirali przywodzącej na myśl węża, świadczyłby o miejscu kultu. O tym też mógłby mówić głaz z charakterystycznym dla głazów ofiarnych trójkątnym wgłębieniem. Najprawdopodobniej było świątynią pod gołym niebem, dla pobliskiej osady, z umiejscowionym cmentarzyskiem - znaleziono kamienne pozostałości po kurhanach. Z trzecim z nich związane są podania, że zamieszkiwał w nim Maćko Borko (Matzke von Borcke) z Strzmiela, pochodzący z pomorskiego rodu Borków, sprzyjającego polskim władcom. Więcej informacji o rycerzu - https://pl.wikipedia.org/wiki/Matzko_von_Borck . Czwarte grodzisko (Trzebawie 1), jest udokumentowane badaniami. Pierwsze wzmianki o nim można znaleźć już w XVIII wieku. Zaczęto podejrzewać, że jest pozostałością grodu i jeszcze przed wojną rozpoczęto badania. Odnaleziono partię średniowiecznych, kamiennych murów obronnych. Była to czworokątna budowla 10x11m, otoczona murem obronnym. Na miejscu powojennych badań znaleziono wiele wczesnośredniowiecznych pozostałości. Badacze stwierdzili, że w tym miejscu był pierwszy gród w IX-XII wieku o pierścieniowatych wałach, a następnie obiekt wykorzystano do budowy grodu kamiennego w XIII-XIV wieku. Możliwe, że zbudowany został przez przedstawicie rodu Wedlów, władających tą ziemią z nadania cystersów z Dünamünde w XIV wieku. Na południe od grodu znajduje się tajemniczy ostrów, który za niemieckich czasów zwano Welą. Tu tutaj miejscowa ludność wskazywała pradawne miejsce kultu, przez znajdowane tutaj pradawne relikty - ponoć miał tu być krąg z 12 głazów. Z grodem związana była również miejscowa legenda spisana przez Ulricha Jahna. Istniały niegdyś, przy brzegach jeziora Woświn, na przeciwko siebie dwa zamki. Ich właściciele żyli w przyjaźni i zgodzie. Jeden z nich zapragnął mieć groblę na drugą stronę, aby nie musieć jeździć na około wzdłuż brzegów jeziora. Wtedy pojawił się diabeł, który obiecał wykonać zadanie, jeszcze tej samej nocy, zanim dzwon wybije czwartą. Postawił jeden warunek - rycerz odda mu swoją duszę. Ten przystał na propozycję, ale w nocy przestraszył się konsekwencji. Pośpiesznie osiodłał konia i pojechał do wsi, gdzie przekonał wartowników, aby dzwon wybił czwartą, pół godziny wcześniej. Diabeł nie podejrzewał podstępu i gdy zabrzmiał dzwon uciekł, porzucając nieukończoną pracę. A rycerz zachował duszę. Stąd nazwa półwyspu - Diabelska Grobla.  W galerii grafiki z umiejscowieniem grodzisk.

Linki zewnętrzne - https://zabytek.pl/pl/obiekty/g-292757 , https://zabytek.pl/pl/obiekty/g-293207 , https://zabytek.pl/pl/obiekty/g-293206


Dłusko (Dolsko, Jeziorna, Leszczno, Leszno, niem. Blankenhagen) – wieś w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie łobeskim, w gminie Węgorzyno, nad północną częścią jeziora Dłusko, na Pojezierzu Ińskim. Wieś po raz pierwszy wymieniona jako Blankenhagen w 1420 roku, w księdze szafarskiej Chociwla, po raz drugi w 1641 roku w sprawozdaniu pastora z Cieszyna. W czasie wojny 30-letniej mocno zniszczona. W 1866 r. mieszkało we wsi 60 osób, było 11 budynków mieszkalnych, w folwarku – 207 osób w 17 budynkach mieszkalnych. Do folwarku należały również: Pławnica, Sarnikierz, Frauenberg (brak polskiej nazwy). W 1870 roku do szkoły uczęszczało 65 uczniów. W czasie II wojny światowej obóz jeniecki i obóz pracy przymusowej. W listopadzie 1939 roku przywieziono tu polskich jeńców, gdyż w tej miejscowości był obóz pracy. Jeńcy pracowali przy budowie autostrady Berlin - Królewiec,  tzw. „berlinki” - https://pl.wikipedia.org/wiki/Berlinka_(autostrada) , a w 1940 zostali przewiezieni do obozu w Policach gdzie w koszmarnych warunkach pracowali w fabryce paliw syntnetycznych Hydrierwerke Pölitz AG. Najważniejszym zabytkiem Dłuska jest ruina ruina kościoła zbudowanego z polnego kamienia i cegły, z przełomu XVI/XVII wieku. Zachowany szczyt zachodni oraz częściowo pozostałe ściany. Wzgórze zajmuje cmentarz przykościelny (powierzchnia 0,72 ha) otoczony murem z kamienia polnego. Przy wejściu na teren cmentarza drewniany krzyż. Kolejnym zabytkiem jest park dworski, krajobrazowy, z drugiej połowy XIX wieku, powierzchnia 8,5 ha. Położony w południowej części wsi, obok zabudowań folwarcznych. Liczne pomniki przyrody, w większości buki zwyczajne. Obecnie działa tutaj Ośrodek Edukacji Przyrodniczej w Dłusku - www.dlusko.pl  . Właściciele Ośrodka udostępniają teren parku oraz budynek Starego Spichlerza do celów edukacyjno-integracyjnych wyłącznie grupom zorganizowanym po potwierdzeniu rezerwacji. W okolicy znajdziemy również pomniki przyrody; lipa holenderska, dwuramienna o obwodzie 460 cm - pomnik przyrody; w centrum wsi, dęby szypułkowe o obwodzie 377 cm, 381 cm, 390 cm, 393 cm, 393 cm, 406 cm, 422 cm, 515 cm; w pobliżu zabudowań folwarcznych, przy drodze do Pławnicy, dąb szypułkowy o obwodzie 635 cm; na lewym brzegu Uklei, 250 m od zabudowań folwarcznych, buk zwyczajny o obwodzie 394 cm na północnej skarpie brzegu jeziora Dłusko, lipa drobnolistna o obwodzie 695 cm - pomnik przyrody; na skarpie wzgórza z ruiną kościoła, przy drodze, głaz narzutowy o obwodzie 395 cm i wysokości 165 cm; ustawiony po lewej stronie drogi do Winnik, tuż za wsią. Jest również mała tajemnica. Kilkaset metrów na południowy zachód od wsi (53°29'2.89"N 15°28'44.06"E) znajduje się kamienny krąg. Nie wiadomo kto i kiedy go ustawił, lecz istnieje już na przedwojennych mapach topograficznych z 1929 roku. We wsi węzeł szlaków turystycznych; niebieski pieszy Pojezierza Ińskiego (Chociwel-Ińsko), pieszy zielony Wzniesieniami Morenowymi (Choszczno-Cieszyno Łobeskie), rowerowy niebieski, w formie pętli z Węgorzyna.


Jezioro Dłusko (Długie, Dołgie, Dołsko) - położone na południowy wschód od wsi. Nazwa niemiecka Dolgen See. Nad jeziorem domki letniskowe.  Dłusko posiada wydłużony kształt o długości ok. 3 km, a szerokości do ok. 0,3 km. Przez środkową część jeziora przeprowadzono nasyp niemieckiej autostrady (zob. Berlinka), nigdy nie dokończonej. Podzieliła ona jezioro na dwie części: większą południową oraz mniejszą północną. Jezioro w całości znajduje się w Ińskim Parku Krajobrazowym, dokładnie w jego północnej części. Na południowy zachód od Dłuska wytyczono rezerwat przyrody Głowacz, a jego południowo-zachodni i wschodni brzeg jest granicą rezerwatu przyrody Źródliskowe Zbocza. Od Dłuska bierze początek rzeka Ukleja, która wypływa przy północno-zachodnim krańcu jeziora i płynie na północny zachód w kierunku jeziora Woświn. Nad północnym brzegiem jeziora leży wieś Dłusko. Przy jeziorze szlaki piesze i rowerowe.


Wzgórze Zamczysko (155 m n.p.m.) - nazwa urzędowa Grodzisko Wierzchucice. Położone jest pomiędzy jeziorami Ińsko i Zamczysko, połączonych strumieniem. Znajdziemy tutaj wczesnośredniowieczny gród z osadą. Stożkowate grodzisko w Wierzchucicach, to cenny przykład wczesnośredniowiecznego budownictwa obronnego społeczności zamieszkujących niegdyś tę część Słowiańszczyzny zachodniej. Powstało w X w. i było użytkowane do XII w. przez ludność wywodzącą się ze słowiańskiego plemienia Pomorzan. Grodzisku towarzyszy osada otwarta, która świadczy o pewnej stabilizacji osadnictwa w tym rejonie. Wymiary grodziska 30 x 40 m. Wysokość stanowiska wynosi 15 m, licząc od dna okalającej go fosy. Jej szerokość miejscowo dochodzi do 10 m, a głębokość do 2 metrów. Po zewnętrznej stronie fosy istnieje niewielkie wyniesienie gruntu, mogące być pozostałością po zewnętrznym pierścieniu wału. Majdan grodziska ma kształt niecki otoczonej 2 m wałem.Grodzisko jest dostępne dla zwiedzających. Obiekt znajduje się na terenie prywatnym, dlatego też jego zwiedzanie powinno odbywać się po wcześniejszym uzgodnieniu z właścicielem terenu. Kilkaset metrów od osady i grodu, przebiega zielony szlak pieszy Wzniesieniami Morenowymi.


Rezerwat przyrody „Głowacz” – leśny rezerwat przyrody w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Ińsko, na terenie Ińskiego Parku Krajobrazowego. Celem ochrony w rezerwacie jest zachowanie rzeźby terenu charakterystycznej dla krajobrazu młodoglacjalnego, torfowisk mszarnych i mokradeł śródleśnych, lasów bukowych i olsów oraz związanych z nimi lokalnych populacji rzadkich i zagrożonych gatunków roślin, grzybów i zwierząt. W rezerwacie znajdują się liczne mokradła i oczka wodne, zajmujące łączną powierzchnię około 19 ha. Wzniesienie Głowacz (niem.  Kleist Berg, do 1955 roku Kleszczna), o wysokości 180 m n.p.m., jest najwyższym wzniesieniem na Pojezierzu Ińskim. Charakterystyczne dla tego obszaru jest występowanie licznych bezodpływowych zagłębień terenowych. Innym dowodem glacjalnej przeszłości terenu są liczne głazy narzutowe, z których największy ma 6,3 m obwodu. Wzniesienie Głowacz, możemy zdobyć, udając się czarnym szlakiem pieszym, odchodzącym od zielonego szlaku pieszego Wzniesieniami Morenowymi. Niestety szlak bardzo słabo oznakowany.


Rezerwat Przyrody "Źródliskowe Zbocza" powstał w 2009 roku, zajmuje powierzchnię 52,21 ha. Jest to rezerwat krajobrazowy, gdzie głównym celem ochronnym jest zachowanie unikatowego krajobrazu wraz ze szczególną roślinnością tego terenu. Na terenie rezerwatu, praktycznie w samym jego centrum, położone jest jezioro Dłusko. Wokół niego występuje w dużych zbiorowiskach ols z olszą czarną w odmianie źródliskowej oraz tworzące zespoły drzewne kwaśne buczyny niżowe. Charakterystyczne dla tego terenu jest nietypowe podszycie lasu - w jego strukturach rosną takie rośliny jak porzeczka czarna. Jest to niesamowicie rzadkie zjawisko. Ponadto, w runie znaleźć można typowe rośliny źródliskowe - rzeżucha gorzka, mchy i wątrobowce. Warunki naturalne panujące na terenie rezerwatu są wyjątkowo korzystne dla żyjących tu zwierząt - ptaków czy płazów. Przez teren rezerwatu przebiegają szlaki turystyczne: pieszy zielony oraz 3 trasy rowerowe otwarte w 2014 roku (czerwony, niebieski i zielony).


Rezerwat przyrody „Kamienna Buczyna” – krajobrazowy rezerwat przyrody w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Ińsko[1], na północno-wschodnim brzegu jeziora Ińsko, 2 km na północ-północny wschód od centrum Ińska, 1 km na północny zachód od drogi wojewódzkiej Recz-Łobez. Rezerwat położony jest na terenie Ińskiego Parku Krajobrazowego oraz w granicach dwóch obszarów sieci Natura 2000: obszaru specjalnej ochrony ptaków „Ostoja Ińska” PLB 320008 oraz obszaru siedliskowego „Pojezierze Ińskie” PLH320067. Został utworzony zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 11 kwietnia 1985 roku[4]. Zajmuje powierzchnię 11,67 ha. Celem ochrony jest zachowanie krajobrazu moreny czołowej z licznymi głazami narzutowymi (osiem z nich przekracza 4 m obwodu), fragmentami lasów buczyny kwaśnej (Luzulo-Fagenion) i żyznej (Galio Odorati-Fagenion) oraz grądu subatlantyckiego (Stellario-Carpinetum) z wieloma stanowiskami roślin chronionych i zagrożonych wyginięciem, rzadkich grzybów i zwierząt. Na terenie rezerwatu gniazdują m.in.: muchołówka mała (Ficedula parva) i dzięcioł czarny (Dryocopus martius). Przez rezerwat prowadzi znakowany zielony szlak turystyczny z Ińska do Cieszyna. W pobliżu znajduje się rezerwat „Wyspa Sołtyski”.


Jezioro Ińsko - największe jezioro na Pojezierzu Ińskim. Ma 5,4 km szerokości i 2,1 km długości. Powierzchnia jeziora wynosi 596 ha a maksymalna głębokość 42 m. Jezioro ma nieregularny kształt a jego linia brzegowa o długości 28,5 km jest dobrze rozwinięta. Brzegi akwenu momentami są wysokie, a nawet urwiste (dochodzą nawet do 30 m). Jest to jezioro rynnowe, które powstało po wycofaniu się lądolodu skandynawskiego. Pięć długich zatok porównywanych jest do pięciu palców przy dłoni. Dzięki swoim niewątpliwym walorom przyrodniczym oraz wyjątkowej czystości, jezioro jest jednym z najbardziej popularnych miejsc do nurkowania w okolicy. Nurkując podziwiać można nie tylko przejrzystą wodę i bogatą faunę i florę. Na dnie jeziora miejscowe centra nurkowania zatopiły różne przedmioty. W północnej części jeziora rośnie podwodny las. Jezioro Ińsko, to doskonałe miejsce także dla wędkarzy, ponieważ jest to źródło szczupaków, okoni, leszczy i płoci.  Nad jeziorem znajduje się wiele wypożyczalni sprzętu do sportów wodnych. Jako że na jeziorze obowiązuje strefa ciszy, to popływać można po nim kajakiem, łódką czy rowerem wodnym. Ponadto na jeziorze spotkać można miłośników SUP i windsurfingu. Latem skorzystać można z plaży miejskiej z pomostem.  Jezioro zasila rzeka Ina, która łączy je z Jeziorem Stubnica, na południu. Akwen sąsiaduje na północnym wschodzie z rezerwatem leśnym “Kamienna Buczyna” a na południu – z Ińskiem. Wody i dno jeziora to teren, na którym występuje rzadki w Polsce, relikt epoki polodowcowej – palasea quadraspinosa. Wyjątkowe są także morenowe zbocza z licznymi głazami narzutowymi pochodzenia magmowego, które dotarły tutaj z dalekiej północy.   Na jeziorze znajdziemy 3 wyspy, z których największa- Wyspa Sołtyski objęta jest całkowicie rezerwatem z zakazem turystyki. Rośnie na niej stary, przeszło 150-letni las bukowo – dębowy. Według miejscowej legendy w jeziorze mieszkał olbrzymi rak, który wielkością przypominał byka. Jego szczypce były tak silne i tak ostre, że niszczył ludziom domy. Jednak miejscowy kowal z pomocą ochotników wykuł mocny łańcuch i zbudowano łódź na dziesięciu silnych mężczyzn. Popłynęli oni w nocy w miejsce, gdzie rak spał. Jeden koniec łańcucha przymocowali mu do ogona, a drugi do dna jeziora. Rak próbował się uwolnić, ale mu się nie udało. Od tego czasu olbrzymi potwór śpi na dnie Jeziora Ińskiego.Wzdłuż wschodnich brzegów jeziora prowadzą dwa szlaki; niebieski pieszy Pojezierza Ińskiego (Chociwel-Ińsko), pieszy zielony Wzniesieniami Morenowymi (Choszczno-Cieszyno Łobeskie),


Ińsko (niem. Nörenberg) – miasto w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, na Pojezierzu Ińskim, na terenie Ińskiego Parku Krajobrazowego, nad jeziorem Ińsko. W 1248 roku została wzmiankowana osada przy jeziorze Ińsko. W 1300 roku Ińsko zostało wymienione jako miasto, jednak dokładna data lokacji jest nieznana. Niemiecką nazwę miasta Nörenberg łączy się z pochodzeniem osadników niemieckich z okolic frankońskiej Norymbergi. W latach 1335 i 1338 mieszkańcy zostali zwolnieni na kilka lat z płacenia podatku, co umożliwiło dokończenie procesu budowy miasta, łącznie ze wzniesieniem obwarowań. W 1334 w mieście osadzony został zakon dominikanów, funkcjonujący tu do czasów reformacji. W tym czasie zbudowana została również fara miejska usytuowana we wschodniej części Rynku. W 1350 margrabia Ludwik z dynastii Wittelsbachów, przekazał miasto w lenno Henningowi von Wedlowi. W cztery lata później Wedlowie wykupili miasto na własność osiedlając się zapewne w siedzibie wójtów, która miała istnieć w obrębie murów obronnych. Siedziba ta, jak również miasto, zostały częściowo zniszczone w 1370 przez księcia pomorskiego Kazimierza III. Dwa lata później Wedlowie otrzymali pozwolenie na budowę zamku, który został usytuowany po południowo-wschodniej stronie miasta, za murami obronnymi. Na początku XV wieku miasto było jeszcze dwukrotnie oblegane i częściowo niszczone przez rycerstwo polskie pod dowództwem Jana Czarnkowskiego i Arnolda Brzyckiego. W XV w. po zachodniej stronie miasta zbudowany został szpital z kaplicą św. Jerzego. Od 1454 miasto należało (ponownie) do Brandenburgii. W 1657 Ińsko zniszczone zostało przez walczące ze Szwedami wojska Stefana Czarnieckiego, również później jego mieszkańcy znacznie ucierpieli w wyniku toczonych na terenie Pomorza wojen: siedmioletniej i północnej. Zniszczone zostały wówczas obwarowania miejskie, zamek i kaplica św. Jerzego. W 1775 Ińsko kupiła rodzina von Goltz i von Bornstedt. Rozpoczęła się powolna odbudowa miasta, którego większy rozwój nastąpił dopiero w 2. połowie XIX wieku. W 1858 rozebrano stary ratusz, zapewne średniowieczną farę miejską, a nowy neogotycki kościół zbudowano w 1860 r. wtedy również zaprzestano pochówków na cmentarzu przykościelnym i założono nowy cmentarz przy drodze do Storkowa. W 1870 zmodernizowano ulice i drogę do Chociwla. W latach 60. XIX w. gmina żydowska zbudowała w mieście synagogę. Cmentarz gminy założony na początku XIX w. usytuowany był po wschodniej stronie miasta. W ostatniej ćwierci XIX w. rozwinęła się zabudowa po wschodniej stronie miasta, a po stronie północnej. nad brzegiem jeziora, założono kąpielisko. W 1896 powstał dworzec kolei wąskotorowej, a na początku XX w. powstało kilka zakładów przemysłowych: mleczarnia, fabryka obuwia, fabryka maszyn Schroedera. Na początku XX wieku  z ryglowej na murowaną, wymieniona została prawie w całości, zabudowa mieszkalna. Zbudowano kościół, ratusz, szkołę, pocztę, 3 hotele i zabudowę mieszczańską w formie kamienic i wolnostojących domów. Przebieg dawnych obwarowań akcentował niewielki fragment murów zachowany po stronie południowej miasta. Poza obrębem średniowiecznego centrum znajdowały się: zespół folwarku zamkowego, kaplica baptystów, dworzec kolejowy, cmentarze, budynki przemysłowe, w tym wiatrak stojący nieopodal cmentarza, remiza strażacka, budynek sądu. W 1945 zabudowa wewnątrz kwartałów średniowiecznego miasta, została niemal w całości zniszczona podczas działań wojennych. Zachował się przebieg ulic, fragment murów obronnych, zabudowa przedmieść i cmentarz ewangelicki. Z założonego ok. 1300 miasta, pozostał jedynie plan centralnej części, charakteryzujący się regularnym, szachownicowym układem prostokątnych kwartałów rozlokowanych wokół rynku, a wyznaczonych przebiegiem kilku ulic, w tym głównej ul. Bohaterów Warszawy, stanowiącej przedłużenie starego traktu komunikacyjnego łączącego Ińsko z Chociwlem, Węgorzynem i Reczem. Kilka domów zachowanych w kwartałach obrzeżnych pochodzi z przełomu XIX i XX w. Istniejąca poza obrębem Starego Miasta zabudowa, rozciągająca się po zachodniej, północno-wschodniej i południowo-wschodniej stronie miasta, pochodzi głównie z przełomu XIX i XX w. oraz z okresu międzywojennego. Fasady kilkunastu domów posiadają historyzujący wystrój architektoniczny w formie gzymsów i opasek okiennych. Teren Starego Miasta w Ińsku z XIII wieku jest objęty ochroną prawną (wpis do rejestru zabytków). Zabytkami rejestrowanymi w mieście są relikty murów obronnych z 2. połowy XIV wieku przy ul. Ogrodowej, oraz dworzec kolei wąskotorowej z przełomu XIX/XX w., będący częścią Stargardzkiej Kolei Wąskotorowej - obecnie linia nieczynna. Wieża widokowa w Ińsku powstała w 2019 r. To stalowa, ażurowa konstrukcja. Ma osiem „pięter” czyli tarasów (30 metrów), z których można podziwiać piękne widoki. Najlepsze są oczywiście te ze szczytu wieży. Aby tam wejść trzeba pokonać 160 schodów, albo skorzystać z windy. Wieczorem wieża jest podświetlana, co stanowi dodatkową atrakcję. Wstęp na nią jest bezpłatny. Obiekt przystosowany został do potrzeb osób niepełnosprawnych. Ińsko to również węzeł szlaków turystycznych; niebieski pieszy Pojezierza Ińskiego (Chociwel-Ińsko), pieszy zielony Wzniesieniami Morenowymi (Choszczno-Cieszyno Łobeskie), zielony rowerowy Parków Krajobrazowych (Ińsko - Drawsko Pomorskie). Przez miasto przebiega również wojewódzka trasa rowerowa nr 20 Pojezierzy Zachodnich (W 2021 roku faza projektowo-budowlana, z fragmentami ukończonymi pracami).


Grodziska w okolicy wsi Kozy. Umiejscowione są na wzgórzach, w lesie, nad ciekami wodnymi Rzeczyca i Krępa, na północny wschód od wsi Kozy. Jest to cenny przykład wczesnośredniowiecznego budownictwa obronnego społeczności, zamieszkujących niegdyś tę część Słowiańszczyzny zachodniej. Grodziska powstały w VIII wieku. Jednakże po pewnym czasie nastąpiła przerwa w jego użytkowaniu i ponownie zaczęto je wykorzystywać, dopiero w IX wieku. W tym samym wieku ostatecznie porzucono obiekt. Zamieszkiwała go ludność, wywodzącą się ze słowiańskiego plemienia Pyrzyczan. Obiektowi towarzyszą dwa wczesnośredniowieczne założenia obronne. Grodzisko jest dostępne dla zwiedzających. Na południe od stanowiska, tuż przy drodze Kozy - Biała znajduje się niewielka zatoka parkingowa z tablicą informacyjną. Pełna informacja https://zabytek.pl/pl/obiekty/g-293081 oraz https://zabytek.pl/pl/obiekty/g-288747  .


Dobrzany (niem. Jacobshagen) – miasto w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim,, na Pojezierzu Ińskim, w otulinie Ińskiego Parku Krajobrazowego, nad jeziorem Szadzko, nad Pęzinką. Herb Dobrzan przedstawia w polu srebrnym na pasie błękitnym czerwoną łapę gryfa ze złotymi pazurami. Symbol gryfa pomorskiego nawiązujący do przynależności z Księstwem Pomorskim i samym Pomorzem. Nieznana jest pierwsza słowiańska nazwa tej miejscowości. W średniowieczy i późniejszym okresie nociło nazwę Jakobshage. Po przejęciu miasta przez polską administrację przejściowo używano nazw Jakubowo oraz Dobrzanek. Nazwę Dobrzany wprowadzono w listopadzie 1946 roku. Pierwotne osadnictwo w okolicach Dobrzan datowane jest na VIII wiek. Dobrzany powstały prawdopodobnie w XII wieku. Przed rokiem 1336 miała miejsce lokacja miasta Jakobshagen. Lata 1368-1459 to czas, gdy miasto leżało w granicach Księstwa Słupskiego. W styczniu 1606 miasto spotkało się z dużymi zniszczeniami wskutek pożaru. Ze względu na straty, duża część mieszkańców postanowiła opuścić miasto i osiedlić się w sąsiednich wioskach. Pozostali mieszkańcy, skorzystali z pomocy księcia, aby odbudować Dobrzany. W 1618 roku Dobrzany musiały być na tyle odbudowane, by znaleźć się na pierwszej mapie Pomorza, autorstwa kartografa Eilharda Lubinusa z 1618, jako liczące się miasteczko. W latach 1651–1654 Dobrzany, jak i cały powiat stargardzki były pod zarządem szwedzkim, następnie przeszły pod panowanie elektora brandenburskiego. W roku 1781 miał miejsce kolejny wielki pożar miasta. Odbudowę miasta zrealizowano z dotacji w wysokości 39 000 talarów oraz zbiórek publicznych. W odbudowie posłużyły materiały (głównie kamienie i cegły) z rozbiórki zniszczonego w wojnie trzydziestoletniej zamku w pobliskim Szadzku. W 1896 r. zaczęła kursować "Szadzka Kolej Wąskotorowa", która jeździła na trasie Stargard – Poźrzadło Dwór (przez Starą Dąbrowę, Trąbki i Kozy Pomorskie). Po II wojnie światowej odcinek za Dobrzanami zlikwidowano z powodu utworzenia poligonu drawskiego. Przewozy na linii Stargard – Dobrzany zawieszono w 1996 roku. 2 marca 1945 miasto zostało zajęte przez wojska radzieckie (I Front Białoruski, 3. Armia Uderzeniowa, I Armia Pancerna), zniszczenia sięgnęły 60% zabudowy miasta. Jeszcze w tym samym miesiącu wybrano burmistrza Dobrzan, którym został Jan Nagórski. Latem 1945 rozpoczęto wysiedlanie dotychczasowej ludności do Niemiec. Więcej informacji o Dobrzanach - https://pomorzezachodnie.travel/Miejscowosc/a,1437/Dobrzany  . Niestety z powodu pożarów i walk w 1945 roku, miasto utraciło wiele ciekawych zabytków. Zachowała się jednak liczna zabudowa o konstrukcji ryglowej z XVIII i XIX w. znajdujące się w centrum miasta. Na uwagę zasługuje kościół św. Michała Archanioła. Powstał w latach 1781-1784, według projektu architekta Davida Gilly. Kościół salowy z oknami łukowymi i wieżą na rzucie prostokąta. Na wieży kościoła znajduje się dzwon o średnicy 0,75 m, odlany z brązu przez firmę Franz Schilling Sohne z Apoldy w 1925 roku. Do wyposażenia kościoła należy również neobarokowy ołtarz z przełomu XIX i XX stulecia, ambona z XVIII stulecia, pochodząca z Odargowa oraz srebrny kielich mszalny z 1605 roku, o wysokości 22,4 cm. Ołtarz prawdopodobnie był pierwotnie ambonowy. W centralnej części ołtarza znajduje się obraz przedstawiający ukrzyżowanego Chrystusa, obraz w predelli zamalowany farbę olejną.  W mieście żyła liczna gmina żydowska.  Kirkut został założony około 1850 roku. Mieścił się przy obecnej ul. Adama Mickiewicza. Przed 1939 zajmował teren o powierzchni 15 ha, dziś tylko 0,1 ha, ponieważ jest sukcesywnie zabudowywany. W czasie II wojny światowej kirkut uległ zniszczeniu. Zachował się zawalony mur z otwartą bramą oraz dwie macewy z hebrajskimi inskrypcjami, pochodzące z początku XX wieku. Ponadto polecamy spacer do skarpy nad zakolem rzeki Pęzinki po wschodniej stronie byłego stawu Młyńskiego - odkryto tu narzędzia z epoki kamiennej. Punkt widokowy na piękną pradolinę rzeki Pęzinki. Ostoja ptaków i zwierzyny płowej. Ciekawą atrakcją jest również Park nad "rzeczką", położony w południowej części miasta między ramionami rzeki Pęzinki i jej kanału uchodzącymi do Jeziora Szadzkiego. Dojście ul. Parkową. Ślady osadnictwa z epoki brązu. Ostoja ptaków. Teren do rewitalizacji przyrodniczej i historycznej. Przez miasto przebiegają dwa szlaki piesze; czerwony im. Hetmana Stefana Czarneckiego (Stargard - Kostrzyn nad Odrą), zielony Wzniesieniami Moreny (Cieszyno Łobeskie - Choszczno).


Książęcy zamek kasztelański w Szadzku, był największą twierdzą Pomorza Zachodniego na pograniczu z Nową Marchią, zbudowaną w okolicy Dobrzan, nad jeziorem Szadzko. Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z roku 1336 i wspomina o rodzie von Steglitz, jako właścicielach Szadzka. Z. Radacki sugeruje czas budowy zamku na około czterdzieści lat wcześniej, po 1290 r., jednak regularny, prostokątny rzut warowni i istnienie w narożniku wieży o kwadratowej podstawie i cylindrycznej górnej części nawiązuje do zamków zakonu joannickiego – Łagowa, Swobnicy czy Pęzina, powstających od drugiej połowy XIV w. Nie można więc wykluczyć istnienia w Szadzku drewniano-ziemnej warowni, zastąpionej przez murowany zamek. W 1395 roku na zamku został zamordowany książę Warcisław VII. Widok zamku po renesansowej przebudowie przedstawia rycina z mapy Lubinusa (1618). W średniowieczu Szadzko, jako jedna z najpotężniejszych warowni księstwa pomorskiego, była szczególnym celem dla brandenburczyków. Dwukrotnie – w 1445 oraz 1478 był przez nich zdobywany i dewastowany. Oblężenie zamku w 1478 r. było jednym z największych epizodów, toczącej się wówczas, wojny pomorsko-brandenburskiej. Dla armii brandenburskiej, dowodzonej przez elektora Albrechta III Achillesa Hohenzollerna, Jego zdobycie przez brandenburczyków znacznie osłabiło pomorski system obronny. Wydarzenie to jest bardzo dobrze poświadczane w źródłach pisanych. W końcu XV wieku, książę Bogusław X odbudował tak ważny strategicznie zamek, który dalej był istotną twierdzą, dla księstwa pomorskiego. Po wycofaniu się z zamku elektora w 1481 roku, książę Bogusław X nadał zamek i wójtostwo Henrykowi von Borckemu. W 1499 roku stał się lennem Joachima von Devitza z Dobrej. Od 1502 roku zamek był własnością domeny państwowej i miał wielu zarządców. W latach 1529–1564 jego zarządcą był Rudiger von Massow, w 1563 i 1566 roku Bastian von Borcke, w 1567 roku Baltazar von Wedel, w 1569 roku Ludwik von Ewerstein z Nowogardu, w 1580 roku Kaspar Heidebreck, w 1599 roku Joachim von Wedel, a w 1607 roku Jost von Borcke. Przed rokiem 1533, bramę wzmocnił bastion, a mimo pożaru i renesansowej przebudowy po 1588 roku, warowność zamku nadal była wysoka – powstał dodatkowy pierścień obwałowań o rzucie pięcioboku. Mimo to, w wyniku wojen szwedzkich Szadzko zostało opuszczone, a późniejsze próby odbudowy – ze względu na koszty – zostały przerwane. Od roku 1766 trwała powolna rozbiórka zamku, a po pożarze Dobrzan w roku 1781 materiał budowlany z zamku posłużył do odbudowy miasta. Ludwig Wilhelm Brüggemann w roku 1784 pisze o widocznych potężnych murach, ale zaznacza, że nie nadają się już do zamieszkania. Obecnie to pozostałość obronnego zamku, z dobrze czytelnymi bastionami, głębokimi fosami i potężnymi, trzynastometrowymi  wałami ziemnymi. Warto przeczytać legendę "O kupcównie Małgosi ze Stargardu i szadzkim kasztelanie". Obok zamku przebiegają dwa szlaki piesze; czerwony im. Hetmana Stefana Czarneckiego (Stargard - Kostrzyn nad Odrą), zielony Wzniesieniami Moreny (Cieszyno Łobeskie - Choszczno).


Szadzko (niem. Saatzig) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Dobrzany, na Pojezierzu Ińskim, w otulinie Ińskiego Parku Krajobrazowego, nad jeziorem Szadzko, nad Pęzinką. Wieś powstała przy zamku kasztelańskim i jej rozwój związany był z pomorskim grodem. Przez lata należała do księstwa pomorskiego, z przerwami podczas walk pomorsko-brandeburskich. W 1627 roku miejscowość została zajęta przez Szwedów, po 1653 roku, stała się domeną brandenburską W 1628 roku do Szadzka należało: 17½ łanu chłopskiego, karczma, 3 zagrodników, owczarz, 3 parobków owczarza, 1 pastuch, 2 komorników i 2 tkaczy oraz krawiec.  Wraz z przeniesieniem siedziby władz do wapnic i popadaniem w ruinę zamku, w 1728 nastąpił upadek wsi. W 1854 roku dzierżawcą domeny zostali pani Selchow i jej syn, po nich do 1864 roku dzierżawcą był Hoyer, a w 1864 roku dzierżawcą został Holzkamm. W 1910 roku wieś zamieszkiwało 394 mieszkańców, znajdowały się w niej młyn, gorzelnia i cegielnia. Na początku XX wieku majątek został przejęty przez Pruski Urząd Podatkowy i wydzierżawiony.  Oprócz reliktów zamku, we wsi znajdziemy jeszcze kilka ciekawych zabytków. Należą do nich zabezpieczone ruiny kamienno-ceglanego kościoła wzniesionego w XVI w.; w XVIII w. został on częściowo przebudowany. Podczas II wojny światowej w 1945 r., został częściowo zniszczony. Zabytkowe wyposażenie przeniesiono tymczasowo do kościoła w Odargowie, niestety zostało tam do dzisiaj, ponieważ zniszczona świątynia nie została wyremontowana i od początku lat 50. XX w. zaczęła popadać w ruinę. Pod kościołem znajduje się krypta grobowa rodziny Dewitzów – książęcych administratorów zamku. Niegdyś teren wokół kościoła, był protestanckim cmentarzem, datowanym na XVI wiek. Obok świątyni, rośnie potężna lipa św. Ottona. Jej wiek szacuje się na około 700 lat - warto zapoznać się z legendą "Lipa św. Ottona i diabeł w Szadzku". Na placu przed kościołem stoi odbudowany, żeliwny pomnik – obelisk upamiętniający poległych w czasie I wojny światowej mieszkańców Szadzka. Wśród wymienionych nazwisk również polskie – Karl Czerwanski. W miejscowości zachował się również parterowy dwór, należący do zarządcy majątku, zbudowany w 1883 roku. Jest to budynek parterowy, wybudowany z czerwonej cegły, z piętrowym ryzalitem na osi środkowej fasady, przyozdobiony gzymsami. Nie zachowało się historyczne wyposażenie wnętrza. W sąsiedztwie znajdują się zachowane zabudowania gospodarcze, kuźnia oraz park dworski z XIX wieku o powierzchni 2 ha. Nieopodal rozległe grodzisko pierścieniowate z okresu kultury łużyckiej, z doskonale zachowanymi wałami ziemnymi. We wsi  węzeł szlaków pieszych; czerwony im. Hetmana Stefana Czarneckiego (Stargard - Kostrzyn nad Odrą), zielony Wzniesieniami Moreny (Cieszyno Łobeskie - Choszczno).


Grodzisko "Krochmalnia" w Szadzku oraz powiązana z nim osada przygrodowa, to cenny przykład wczesnośredniowiecznego budownictwa obronnego. Odkryto je w 1894 roku. Położone jest na łąkach nad jeziorem Szadzko, u ujścia rzeczki Pężinka. Pierwszą założono osadę, której początki w okresie wczesnego średniowiecza datuje się na VIII wiek. Funkcjonowała nieprzerwanie do czasów nowożytnych. Dopiero w XII w. wybudowano w jej pobliżu niewielkie grodzisko, które było wykorzystywane do XIII wieku. Na początku XIV w. mieściła się w nim siedziba rycerska, którą porzucono na rzecz położonego nieopodal, nowo wybudowanego zamku, znajdującego się po zachodniej stronie jeziora. Przenosiny do nowej siedziby musiały odbyć się przed 1336 rokiem, ponieważ z tego okresu pochodzi pierwsza wzmianka o tym obiekcie w źródłach pisanych – „castro Sazike” należący do braci Steglitz. Poza grodziskiem i osadą przygrodową. Grodzisko jest dostępne dla zwiedzających. Otacza je pole orne oraz pastwiska, przez co łatwo je zlokalizować. W dodatku stanowisko jest dobrze oznakowane – znajduje się przy nim tablica informacyjna. Więcej informacji - https://zabytek.pl/pl/obiekty/g-288284  . Nieopodal prowadzi zielony szlak pieszy Wzniesieniami Moreny (Cieszyno - Łobeskie - Choszczno).


Ognica – (niem. Stolzenhagen) wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Dobrzany na Pojezierzu Ińskim, w otulinie Ińskiego Parku Krajobrazowego. Głównym zabytkiem jest otoczony kamiennym murem, Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła, wzniesiony około roku 1600 z kamienia polnego i cegły. Jest to kościół salowy wybudowany na rzucie prostokąta. Od strony zachodniej, w drugiej połowie XIX wieku, została dostawiona wieża, której podstawę wymurowano z kamieni polnych. W wieży znajduje się dzwon z 1925 roku wykonany przez braci Ulrich. Dzwon, o średnicy 0,75 metra, został odlany z brązu. Na wyposażeniu kościoła znajduje się; drewniany ołtarz z 1722 roku, wykonany w stylu barokowym, drewniana, barokowa ambona z 1735 roku i drewniana chrzcielnica z 1600 rok. Wokół świątyni, znajdował się cmentarz ewangelicki ze starodrzewiem, datowany na XVI wiek. We wsi dobra baza noclegowa, od agroturystyki po ekskluzywny hotel z basen i kortami tenisowymi. Nieopodal czynny przystanek kolejowy. Przez wieś przebiega zielony szlak pieszy Wzniesieniami Moreny (Cieszyno - Łobeskie - Choszczno). oraz wojewódzka trasa rowerowa nr 20 Pojezierzy Zachodnich.


Sokoliniec (niem. Falkenwalde) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Recz. Wieś rolnicza, o metryce późnośredniowiecznej (w granicach księstwa pomorskiego), po raz pierwszy wymieniana w źródłach w XV wieku. Starsze formy nazwy wsi występujące w źródłach to: Falckenwaldt, Falkenwalde – od 2. poł. XVII wieku. Od XVI wieku dobra w posiadaniu rodziny von Güntersberg, posiadającej także majątki w Pęzinie, Brudzewicach, Studnicy, Wapnicy, Suliborzu i Rybakach. Na pocz. XVII wieku właścicielem wsi był Mateusz von Güntenrsberg (radca Księstwa Pomorskiego i Meklemburgii), następnie jego spadkobiercy. W 1745 r. wdowa po E. Güntenrsbergu przekazała Sokoliniec swojemu pasierbowi von Blumenthal. W 2. poł. XVIII wieku wieś znalazła się w posiadaniu rodziny von Wedel. W latach 1788 - 1789 Jerzy Zygmunt G. von Wedel zrzekł się praw do Sokolińca na rzecz swojego najmłodszego syna, w zamian za samodzielny majątek Głusko ( Steinbusch). W 1817 r. majątek nabył Karol Krystian F. Hoffmüler. W 1854 r. następca wybudował w 1862 r. neogotycki pałac. W 1892 r. wdowa po F.W.A. Hoffmüler Joanna z domu Giese, przejęła cały majątek i gospodarowała do 1920 r. W 1906 r. sprzedała ona część gruntów na potrzeby kolei żelaznej i miejscowej gminie kościelnej na nowy cmentarz. W 1920 r. Sokoliniec kupił Rudolf Stubenrauch (niemiecki konsul w Chile). W rękach tej rodziny majątek pozostawał do 1945 r. Po II wojnie światowej majątek należał do Państwowych Nieruchomości Ziemskich. Do lat 90. XX wieku stanowił Państwowe Gospodarstwo Rolne. Nie brakuje tutaj zabytków. Do najstarszych należy otoczony kamiennym murem, kościół pw. św. Józefa z 1889 roku, z wieżą z XV wieku. Na placu kościelnym umiejscowiony jest cmentarz. Przed kościołem znajduje się pozostałość pomnika poświęconego mieszkańcom wsi poległym w I wojnie światowej. W południowej części wsi, umiejscowiony jest  zespół pałacowy z drugiej połowy XIX wieku, w skład którego wchodzą: ruina neogotyckiego pałacu z 1862 roku, park pałacowy z połowy XIX wieku, obora oraz nieczynna gorzelnia z 1861 roku (obecnie budynek prywatny). Ruiny pałacu wraz z parkiem są obecnie w rękach prywatnych. Szkoda, że po upadku PGR-u w 1991 roku, nikt nie zajął się zabytkami, przez co popadły w ruinę. W okolicy przystanek PKP. Przez wieś przebiega zielony szlak pieszy Wzniesieniami Moreny (Cieszyno - Łobeskie - Choszczno). 


Recz (hist. Rzeczyca, niem. Reetz) – miasto w woj. zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, położone nad rzeką Iną. Nazwa Recz, pochodzi prawdopodobnie od słowiańskiego słowa oznaczającego miejsce nad rzeką.Używane nazwy po wojnie; Raciąż, Rzeczyca, Rzeczyca nad Iną, Recz Pomorski. We wczesnym średniowieczu (X-XII wiek) był tu słowiański gród, stanowiący plemienną strażnicę pograniczną i osada targowa na podgrodziu. W średniowieczu istniały dwa zamki. Jednym z nich była warownia Joannitów, zbudowana w 1237 roku, na słowiańskim grodzisku, w otoczeniu mokradeł, w widłach Iny i Reczanki. Zdobyty w 1268 roku, przez wojska księcia Barnima I, został przekazany von Wedlom. Wkrótce tereny Recza przejęli margrabiowie brandenburscy. Zamek, prawdopodobnie uszkodzony podczas oblężenia, został rozebrany, zaś wzgórze zamkowe otrzymał Zakon Panien Cysterek. W 1296 roku rozpoczęto budowę klasztoru. Działalność zakonna trwała aż do 1552 r., kiedy to sekularyzowano dobra opactwa, przeznaczając je na domenę państwową elektora. Ostatecznie zniszczone z czasem budowle pocysterskie, rozebrano w 1827 roku. Nie jest znana data powstania drugiego zamku w Reczu. W XIV wieku istniał zamek władców. W 1367 roku, zamek z miastem, zdobyły wojska polskie. Po odzyskaniu przez margrabię Ottona VIII w 1368 roku, został przekazany rycerzowi Hansowi von Rakov. Już wówczas prawdopodobnie nie posiadał umocnień obronnych. Lokalizacja na zachód od miasta wskazywała miejsce tzw. domu margrabiów, widocznego na rycinie z XVII wieku. Następnie przeszedł w ramach odszkodowania, pod zarządzanie rycerzy von Wedlów. W kolejnych latach, w miejscu zamków zbudowano dwór Wedlów, wspominany jeszcze w 1711 roku. Do podupadłego zamku, prowadziła również uliczka z placu Herren-Vorte w mieście. W 1784 roku, nie pamiętano już o tym miejscu. Po zamkach nie pozostał najmniejszy ślad.  
Po 1284 roku, obok starej osady lokowano miasto. Miasto usytuowane jest na historycznym pograniczu Pomorza i Wielkopolski. Przez Recz przebiega historyczna droga handlowa „Droga Marchijska”. W XIV wieku, miasto zostało otoczone murami obronnymi. W murach były cztery bramy i dwie furty wodne. Od 1370 do XVIII wieku miasto należało do rodu von Wedel, początkowo jako lenno, zaś od 1373 pod zwierzchnictwem Korony Czeskiej.  W 1402 zawarto w Krakowie porozumienie w sprawie sprzedaży miasta Polsce, jednakże sprzedano je Krzyżakom. Po wybuchu wojny trzynastoletniej, w 1454 roku Krzyżacy sprzedali miasto Brandenburgii, aby pozyskać środki na prowadzenie wojny. W 1657 roku, podczas wojny polsko-szwedzkiej, Recz zdobyły wojska polskie, pod wodzą hetmana Stefana Czarnieckiego. Wojna Trzydziestoletnia oraz pożary w 1686, 1689 i 1703 roku, spowodowały duże zniszczenia miasta, odbudowywanego do połowy XVIII wieku. W XIX wieku Recz był miasteczkiem rolniczym oraz ośrodkiem sukiennictwa i przetwórstwa drewna. W 1895 zbudowano linię kolejową Stargard - Recz - Kalisz Pom.. Po 1945 roku, miasto przechodzi pod władzę polską i rozpoczyna się jego odbudowa. W czasie II wojny światowej miasto zostało zniszczone w 70%, w wyniku bitwy czołgów, która miała miejsce w 1945 roku. Po wojnie Recz na szczęście odbudowano. Naprawdę warto zwiedzić centrum miasta. Zachowało układ średniowiecznego miasta, o owalnym zarysie i jest do dzisiaj, w większości opasany murem obronnym z kamieni polnych. z dużą ilością zabytków. Najcenniejszym jest gotycki kościół pw Chrystusa Króla (pierwotnie Świętej Katarzyny) ze wspaniałym renesansowym ołtarzem z lat 1607-1611 i renesansowym krucyfiksem, zbudowany w latach 1352 – 1355, zapewne na miejscu wcześniejszej budowli zniszczonej w pożarze miasta w 1340 roku. Oprócz ołtarza, na uwagę zasługuje renesansowa, bogato zdobiona ambona z wizerunkami ewangelistów. Za ołtarzem znajdują się dwa epitafia; renesansowe z 1603 roku poświęcone Elżbiecie von Amswald oraz barokowe z 1746 roku. Świątynia została przebudowana w XV wieku, wtedy to w nawie głównej zostało zbudowane sklepienie gwiaździste oraz przebudowana została wieża. W XVI i XVII stuleciu budowla została wzbogacona o nowe wyposażenie wnętrza. W 1859 roku kościół został gruntownie odrestaurowany: zostały wymienione ościeża okien, laskowanie fryzy, gzymsy i szczyty. Kolejnym ciekawym zabytkiem, wzdłuż którego możemy pospacerować, są mury obronne bramami i basztami łupinowymi z XIV wieku. Do dzisiejszego dnia przetrwała Baszta Więzienna oraz zbudowana na planie kwadratu, 15 metrowa Drawieńska, zwieńczona hełmem i blankami zrekonstruowanymi w XIX wieku. Obok niej wznosi się czatownia z oryginalnym, stożkowym dachem z XV wieku. Możemy również zobaczyć pozostałości XIV wiecznej Bramy Choszczeńskiej. Wędrując po zabytkowym układzie urbanistycznym Starego Miasta (układ ulic z XIII i XIV wieku), możemy podziwiać zabudowę z okresu od XVIII do XIX wieku, w tym XVIII ryglowy dom mieszczański, w którym obecnie mieści się biblioteka oraz Organistówkę z końca XVIII wieku ze ścianą zewnętrzną zdobioną medalionami Kochanowskiego, Mickiewicza i Żeromskiego. Na uwagę zasługuje również XIX wieczny cmentarz ewangelicki, położony na wzgórzu od północno-zachodniej strony miasta. Zachował się do dziś układ cmentarza. Widoczne jest, że cmentarz został rozplanowany na rzucie podobnym do prostokąta z główną aleją lipową i podwójnym szpalerem żywotników. Czytelny jest układ kwater i nagrobków. Zachowały się w tym miejscu: od strony zachodniej mur ceglany, pojedyncze nagrobki, około 100 eklektycznych żeliwnych ogrodzeń, które przez lata były i są wykorzystywane jako ogrodzenia nowych grobów. Na cmentarzu znajdują się liczne stare, dobrze zachowane i utrzymane drzewa. W mieście węzeł szlaków turystycznych; czerwony im. Hetmana Stefana Czarneckiego (Stargard - Kostrzyn nad Odrą), zielony Wzniesieniami Moreny (Cieszyno Łobeskie - Choszczno). Zatwardziali kajakarze, mogą rozpocząć tu spływ rzeką Iną. Przechodzi również Europejski Szlak Cysterski.  


Pomień (niem. Pammin) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Recz. W latach 1945-1954, była siedzibą gminy wiejskiej. Wieś o metryce średniowiecznej, po raz pierwszy wymieniana w źródłach w 1337 r. W okresie tym Pomień należał do rodziny von Wedel. Była to wieś z młynem oraz domniemanym grodziskiem zwanym niegdyś Górą Zamkową (Burgwall). W XV wieku wzniesiono we wsi kamienny kościół. Według listu lennego z 1545 r. wieś należała do Wedlów z Ińska. W 1561 r. część majętności należała do Jana Kaspara von Benckendorff, a w 1581 r. pozostała reszta wsi została sprzedana wraz z młynem Georgowi von Benckendorff z Wardynia. W końcu osiemnastego stulecia, drogą spadku, Pomień został przyłączony do posiadłości, słynnej w owym czasie, pomorskiej rodziny Puttkammerów z Pęzina. Nowi posiadacze, tak jak Wedlowie, byli jednym z najznamienitszych rodów. Wywodził się z rdzennego pomorskiego rycerstwa, słowiańskiej rodziny Świeców. W polu ich herbu widniał rybogryf (górna część gryfa, dolna ryby). W czasie wojny trzydziestoletniej, wieś została zniszczona. Pozostały jedynie dwie zagrody i plebania. W 1696 r. kolejny właściciel Hans K. von Benckendorff, odbudował kościół. W następnych dziesięcioleciach majątek wielokrotnie zmieniał właścicieli. Ostatnim właścicielem byłą Anna Koch z domu Heck (do 1945 r.). Po II wojnie światowej majątek należał do Państwowych Nieruchomości Ziemskich, następnie do lat 70. XX wieku stanowił samodzielne Państwowe Gospodarstwo Rolne. Następnie – po likwidacji, w zasobach Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Zabudowania folwarczne (z wyjątkiem owczarni), użytkowane są przez prywatnego dzierżawcę. Zabytki:

  1. Kościół pw. Niepokalanego Serca Marii, gotycki z XV i XVII wieku. Jego budowę zapewne rozpoczęto w XV w., natomiast w drugiej połowie siedemnastego stulecia obiekt doczekał się zmian w wyglądzie. Podczas jego wznoszenia, w głównej mierze posłużono się nieobrobionymi głazami narzutowymi. Z cegły zbudowane są otwory okienne i drzwiowe oraz szczyt wschodni korpusu, który zdobi układ wydłużonych blend. Wieżę także zdobią blendy. Pierwotnie w jej wnętrzu była drewniana, szkieletowa konstrukcja, która stabilizowała korpus. Wieża została wzniesiona na planie zbliżonym do kwadratu, natomiast korpus nawowy na planie nieregularnego prostokąta. Świątynia w Pomieniu ma bardzo ciekawe, zabytkowe wyposażenie. Należą do niego drewniane, zdobione rzeźbami i malowidłami, barokowy ołtarz i ambona z XVII w., drzwi z 1696 r. i pochodząca z końca osiemnastego stulecia, z piaskowca, zdobiona reliefami płyta nagrobna.
  2. Kaplica cmentarna, na dawnym cmentarzu ewangelickim, z 1852 roku. ej ceglane ściany posadowione są na kamiennych fundamentach.
  3. Dwór wraz z folwarkiem z drugiej połowy XIX wieku. Został wybudowany w połowie XIX wieku, w stylu neoklasycystycznym. Jest to duży piętrowy budynek z symetrycznym układem okien. Zachowany w bardzo dobrym stanie. W latach 1969 - 2000 w budynku mieściła się szkoła podstawowa. Obecnie mieści się tam świetlica i biblioteka oraz budynki mieszkalne. Właścicielem budynku jest Gmina Recz. Warto także zwrócić uwagę na budynki folwarczne z drugiej połowy XIX wieku: powozownię, dwie stajnie, jałownik, cielętnik, magazyn zbożowy i gołębnik z lat sześćdziesiątych XIX w., owczarnie z 1877 r., gorzelnię. Do dawnego folwarku należał także park. Drzewa, które w nim rosną to dęby, brzozy, kasztanowce, klony i jarzęby. Na jego terenie znajdował się niegdyś cmentarz rodowy miejscowej szlachty.

Jako ciekawostkę można wspomnieć, że w Pomieniu znaleziona została siekierka pochodząca z epoki kamiennej. Przez wieś prowadzi zielony szlak pieszy Wzniesieniami Moreny (Cieszyno Łobeskie - Choszczno).


Choszczno (niem. Arnswalde, po wojnie Choczno i Choczen) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, siedziba władz powiatu choszczeńskiego oraz gminy miejsko-wiejskiej Choszczno. Położone na Pojezierzu Choszczeńskim nad jeziorem Kluki. Nazwa „choszczno” oznaczała osiedle, gdzie znajdowało się pełno chostów (→chost, chwost, choszcze), tj. zarośli, krzaków (dziś chaszcze). Podobną nazwę miała miejscowość Chocznia, która kiedyś znana była jako Choszcznia. Niemiecka nazwa związana była z choszczeńskim lasem.  Najstarsze wizerunki herbu znalazły się na pieczęciach miejskich w XIV i XV w. Nawiązywał on do godła margrabiów brandenburskich z dynastii askańskiej oraz miejscowej tradycji. Obecnie obowiązujący oparty jest na najstarszych wizerunkach. Miasto posiada dobrą bazę noclegowo-żywieniową i moc atrkacji, w tym plazę miejską, aquapark. Idealnie nadaje się na weekendowy odpoczynek.

Początki Choszczna należy wiązać z osadnictwem słowiańskim, poprzedzającym lokację miasta. W X w. obszary, na których obecnie leży Choszczno, podlegały państwu Piastów. W XII w. ziemia choszczeńska weszła w skład obszaru państwa polskiego i stanowiła północno-zachodnią rubież Polski. W 1233 książę Władysław Odonic nadał cystersom z Kołbacza ziemie, na których obecnie położone jest miasto – wtedy też została wymieniona nazwa Hoscno.  W 1269 odbył się zjazd margrabiów brandenburskich (chociaż ziemię tę Brandenburczycy opanowali dopiero w 1296 prowadząc tędy tzw. szlak margrabiów) i księcia Mściwoja II, podczas której po raz pierwszy wymieniono niemiecką nazwę Arnswalde (pol. orli las). Tak miasto znalazło się w Marchii Brandeburskiej. Dokument z 1364 wymienia grodzisko znajdujące się poza miejskimi murami. Dopiero po umocnieniu się władzy margrabiów i zakończeniu wojen pomorsko-brandenburskich doszło (nie wcześniej jak w 1284) do lokacji miasta na prawie magdeburskim, na wzór miasta Tangermünde w Starej Marchii. Po wygaśnięciu panującej w Brandenburgii dynastii askańskiej w 1319 wybuchła wojna o przynależność regionu i zajął go książę wołogoski Warcisław IV, w pobliskich Lipianach nadając przywilej handlowy dla miasta. Do 1326 ponownie w składzie Marchii Brandenburskiej. Dokument z 1364 wymienia grodzisko znajdujące się poza miejskimi murami. Od 1373 we władaniu Korony Czeskiej. W 1402 roku, miasto sprzedano zakonowi krzyżackiemu. W wyniku konfliktu mieszczan z administracją krzyżacką, podjęto starania o powrót do Polski, a w czasie wojny polsko-krzyżackiej w 1433 miasto otworzyło bramy dla wojsk polskiego lennika, księcia słupskiego Bogusława IX, po czym uznało władzę polską, oddając hołd królowi Władysławowi Jagielle. W 1433 r. Jan Długosz wymienia Harnsswald alias Choschczno. Na mlocy ustaleń pokojowych, w 1435 roku, Choszczno wróciło w ręce Krzyżaków. Jednak mieszkańcy byli przeciwni, co opóźniło praktyczne objęcie miasta. W 1443 roku, Krzyżacy którzy srodze zemścili się na mieszczanach. W 1454, po wybuchu kolejnej wojny polsko-krzyżackiej, Krzyżacy sprzedali miasto z regionem Elektoratowi Brandenburgii w celu pozyskania środków na wojnę. W okresie rozkwitu gospodarczego i politycznego XIV i XV w., zabudowę miasta tworzyły: czworoboczny rynek, plan czterech ulic głównych i poprzecznych, system fortyfikacyjny. Na rynku znajdował się kościół parafialny z cmentarzem, ratusz, dom handlowy, kramy i jatki. System obronny miasta składał się z murów kamienno-ceglanych, 36 czatowni, 5 baszt obronnych i 3 bram: Wysokiej, Młyńskiej, Kamiennej. Miasto wielokrotnie było niszczone przez pożary. W pierwszej połowie XVII w. zaraza i wojna trzydziestoletnia wyludniły Choszczno. W 1806 zatrzymała się tutaj królowa pruska Luiza uciekająca przed oddziałami francuskimi, a 9 lat później choszczeński garnizon brał udział w bitwie pod Waterloo. W latach 1926–1944 istniało Muzeum Powiatowe, które założył miłośnik regionu – Walter Schumacher. II wojna światowa, to czas utworzenia w Choszcznie obozu jenieckiego Oflag II B Arnswalde. Przebywało w nim około 2 tys. oficerów wziętych do niewoli, w tym m.in. dowódca Westerplatte major Henryk Sucharski, dramaturg Leon Kruczkowski, wielu profesorów uniwersytetów, naukowców, malarzy i literatów. Wydawali oni polską gazetkę pt. „Za drutami”. Choszczno zostało zdobyte przez wojska radzieckie 23 lutego 1945. Zniszczeniu uległo 1345 budynków, co stanowiło 83% zabudowy. Niemal całkowitej zagładzie uległo stare miasto. W 1946 r., w wyniku powojennych zmian granic państwowych, miejscowość została włączona administracyjnie do nowo powstałego województwa szczecińskiego, a niemieckojęzyczna ludność miasta została wysiedlona do Niemiec. Odbudowa Choszczna trwała do lat 60. W 1984 miasto obchodziło 700 rocznicę powstania. Obiekty warte zwiedzenia:

  1. Kościół rzymskokatolicki pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (ul. Rynek 1). Wybudowany przez joannitów w XIV w. na miejscu XIII-wiecznej świątyni granitowej. W bocznej ścianie prezbiterium znajduje się najciekawszy i najcenniejszy choszczeński zabytek, czyli tzw. Drzewo Jessego. To ceramiczna płaskorzeźba z genealogicznym drzewem Chrystusa, z którego wyrastają pnie z gałęziami zakończonymi wizerunkami królów żydowskich. To unikat na skalę europejską. Wewnątrz kościoła jest więcej ciekawych zabytków, w tym m.in. epitafium nagrobne burmistrza Mikołaja Rebentischa z XV w. oraz epitafium nagrobne kolatorki Elżbiety von Schack z 1787 r.
  2. Mury miejskie i barbakan, pochodzą z XIV i XV wieku. W ich ciągu usytuowane były trzy bramy, siedem baszt i 36 czatowni, a obwarowania wzmacniał podwójny system wałów i fos. Bramy znajdowały się przy głównych wjazdach do miasta: Brama Kamienna prowadziła w kierunku Barlinka i Myśliborza, Brama Młyńska w kierunku Stargardu, natomiast Brama Wysoka w kierunku Dobiegniewa. W XV i XVI wieku rozbudowano je o tzw. przedbramia i choć mury, które utraciły swój walor obronny, rozbierano już od XVIII wieku, to jednak do dzisiaj zachowały się ich fragmenty, w tym jeden z piękniejszych zabytków, czyli gotycka baszta z przedbramia Bramy Kamiennej (potoczne zwana barbakanem, róg ul. Piastowskiej i Wolności). Zniszczona w czasie II wojny światowej została odbudowana w 1961 roku i wyremontowana w 2010 roku. Obecnie znajduje się w niej siedziba Rady Miejskiej w Choszcznie. Zachował się także wał ziemny zwany w przeszłości „Mnisim wałem”. Pełna informacja - https://zabytek.pl/pl/obiekty/choszczno-zespol-miejskich-murow-obronnych .
  3. Lipa Czarnieckiego (Siedmiu Braci), to zabytkowe drzewo znajduje się na niewielkim wzgórzu, u zbiegu ul. Piastowskiej i Władysław Jagiełły, tuż obok widocznych tam pozostałości murów obronnych i Bramy Wysokiej. Jak mówi legenda, lipę zasadził Choszcz - założyciel miasta wraz z jednym z sześciu swoich braci. Drzewo miało być symbolem i gwarancją, że w mieście zawsze będzie panował spokój, a mieszkańcy będą żyć w dobrobycie. Druga legenda mówi, że pień zrósł się z siedmiu lip posadzonych obok siebie przez braci, synów Wszemira. Z lipą związana jest także trzecia opowieść, dotycząca potopu szwedzkiego. Mówi ona, że odpoczywał pod nią sam hetman Stefan Czarniecki, wraz ze swoją armią. Stąd często nazywana jest Lipą Czarnieckiego. Uważane jest to jednak za błąd przez rodowitych mieszkańców - dbają o to by opowieść o siedmiu braciach była uznawana za jedyną właściwą i poprawną. Pierwotnie składało się z dwóch zrośniętych ze sobą pni lip wąskolistnych o średnicach 760 i 420 centymetrów. Najstarsze polskie lipy dorastały do około 300 lat, ale legendy mogą mieć uzasadnienie, ponieważ drzewa te, w miejscu uschniętych pni wypuszczają młode pędy. Jeszcze do niedawna, a dokładnie do roku 2008, pomnik tworzyły dwa zrośnięte ze sobą pnie. Niestety, drzewo zostało zniszczone na skutek podpalenia. Przy akcji ratowniczej trwającej ponad 6 godzin, brały udział 4 jednostki staży pożarnej. Nie udało się jednak uratować drzewa w nienaruszonej formie, gdyż ogień szybko się rozprzestrzeniał wewnątrz pustego pnia. Po tym jak pożaru nie można było ugasić w tradycyjny sposób, strażacy podjęli decyzję o odcięciu palącego się pnia. Aktualnie pomnik stanowi jeden pień o wymiarach 460 cm w obwodzie. Pień, który został usunięty mierzył w obwodzie aż 760 cm. Wysokość drzewa wynosi 22 m, a jego wiek szacowany jest przez specjalistów na ponad 300 lat. 
  4. Zespół dworca kolejowego (ul. Kolejowa). Prowadząca przez Choszczno linia kolejowa Stargard – Poznań wybudowana została w 1847 roku. Rok później oddano do użytku budynek dworca, który został prawie doszczętnie zniszczony w trakcie walk o Choszczno w lutym 1945 roku. Zaraz po wojnie odbudowany, a w 2019 roku przeszedł generalny remont. Przy ul. Kolejowej znajduje się również budynek socjalny z około 1910 roku, a także relikt kolejowej wieży wodnej, wybudowanej na początku XX wieku.
  5. Wodociągowa wieża ciśnień (ul. Niedziałkowskiego), to mierząca 32 metry wieża ciśnień, ze zbiornikiem o pojemności 130 metrów sześciennych wybudowana została w 1903 roku. Zniszczona w trakcie II wojny światowej, a następnie odbudowana pod koniec lat 50. z wykorzystaniem betonu i żelbetonu. W oryginalnym stanie zachowana została jedynie jej dolna, 13-metrowa część. Dziś mieści się tam apteka.
  6. Muzeum Ziemi Choszczeńskiej, mieści się w Zespole Szkół nr 1 w Choszcznie (ul. Bolesława Chrobrego 31). W jego zbiorach znajduje się kilkaset zabytków ruchomych z okresów od epoki kamiennej do współczesności, w tym m.in. dokumenty, fotografie, broń, ceramika, pieczęci, monety, a nawet gotyckie elementy architektury. Muzeum prowadzi działalność wystawienniczą, naukową i popularyzatorską. Od chwili powstania, czyli od 1995 roku, jego merytorycznym patronem jest Regionalne Towarzystwo Historyczne Ziemi Choszczeńskiej, natomiast opiekuje się nim historyk dr Grzegorz Jacek Brzustowicz. Zwiedzanie możliwe jest tylko po uprzednim potwierdzeniu wizyty (tel. 95 765 24 96).
  7. Park Moniuszki (u zbiegu ul. Wolności i Bohaterów Warszawy), to znajdujący się w centrum miasta park, o powierzchni nieco ponad dwóch hektarów, założony został w latach 40. XIX wieku, jako miejski park krajobrazowy. Rosną tu okazałe dęby, wiązy, lipy, klony i kasztanowce. Do dziś zachował się pierwotny układ ścieżek spacerowych, w którego centrum znajdował się pomnik upamiętniający ofiary wojny prusko-francuskiej. Główny cokół prawdopodobnie rozebrany został tuż po drugiej wojnie światowej, natomiast postawiono dwie armaty, na tle których mieszkańcy, bardzo chętnie się fotografowali. W 1970 roku również je usunięto, a na ich miejscu ustawiono głaz z tablicą, na której widnieje inskrypcja: „W XXV rocznicę wyzwolenia powiatu choszczeńskiego. Tym, którzy przywrócili te ziemie macierzy. Społeczeństwo ziemi choszczeńskiej. Choszczno, luty 1970 rok.” W 1995 roku odsłonięto drugą tablicę, tym razem z napisem „W 50-lecie polskiego powojennego Choszczna – mieszkańcy ziemi choszczeńskiej”. Teren parku był też miejscem akcji rekonstrukcji historycznych „Kierunek Choszczno”, organizowanych w latach 2011 – 2018.
  8. Skwer Holenderski i park Stefana kardynała Wyszyńskiego. Pomiędzy linią brzegową jeziora Klukom, a zbiegiem ul. Niedziałkowskiego i Piastowskiej zobaczymy park im. Stefana kardynała Wyszyńskiego, w centrum którego znajduje się Denkmal. Pomnik odsłonięty został w 1924 roku i poświęcony 280 mieszkańcom miasta, którzy zginęli w pierwszej wojnie światowej. Nie zachowały się tablice z ich nazwiskami, zniszczony też został znajdujący się w jego centrum żołnierski hełm. Oparty na sześciu filarach, wspartych na stylizowanych czaszkach zwierząt postument, po wojnie zaadaptowany został do celów religijnych. Dziś ustawiona jest tam figura Matki Boskiej. Tuż obok parku znajduje się otwarty w 2002 roku Skwer Holenderski. Wyposażony w stylizowane ławeczki i lampy, upiększony różami, otrzymał taka nazwą, dla podkreślenia partnerskiej współpracy Choszczna z holenderską gminą Weststellingwerf. Zlokalizowany jest nad wypływającym z jeziora Klukom kanałem, który kiedyś m.in. zasilał fosę okalającą miasto, potem młyn, a obecnie znika pod miastem, by wypłynąć w okolicy ul. Fredry.
  9. Miejska Góra (Żydowska Góra), to największy kompleks leśny znajdujący się w granicach miasta. Do 1933 roku nazywany był Górą Żydowską, ponieważ w jego południowej części znajdował się kirkut (pozostałości kamiennego ogrodzenia widoczne są do dziś). Podczas Nocy Kryształowej zarówno cmentarz, jak i synagoga, i inne obiekty należące do zmalałej mocno społeczności żydowskiej, został zdewastowany. Podczas wojny Żydowska Góra ucierpiała od ostrzału artyleryjskiego i samolotowego. Mimo to znaczna część obszaru cmentarza w nienajgorszym stanie dotrwała do lat 70. XX wieku, kiedy kirkut został kompletnie zdewastowany, a nagrobki rozkradzione, lub  wykorzystywane jako materiał budulcowy. Na terenie obecnego parku miejskiego nadal jednak można zobaczyć fragmenty muru cmentarnego oraz stary drzewostan. W ostatnich latach odnaleziono fragmenty niektórych macew, które znalazły swoje miejsce w Muzeum Ziemi Choszczeńskiej mieszczącym się w Zespole Szkół nr 1 w Choszcznie. Po wojnie Miejską Górę określano również Małpiakiem, a to z powodu tzw. ścieżki zdrowia, na której rozmieszczone były metalowe przyrządy do ćwiczeń gimnastycznych. Dziś w ruinie, ale do końca lat 80. czynny był tu amfiteatr, którym występowali znani polscy wokaliści i zespoły. Obecnie to teren spacerowy, na którym wytyczone są trasy biegowe, jest też plac zabaw, tor rowerowy, siłownia plenerowa oraz zestaw przyrządów do ćwiczeń siłowych, tzw. street workoutu. To również teren rozgrywania biegów przełajowych oraz wyścigów MTB.

Pozostałe zabytki i atrakcje turystyczne:

  • gazownia z XIX w. przy ul. 23 Lutego
  • młyn gospodarczy z XIX w. przy ul. Fredry
  • spichlerz z XIX w. przy ul. Kwiatowej
  • wieża ciśnień z początku XX w. przy ul. Niedziałkowskiego
  • zabytkowe budynki mieszkalne, z przełomu XIX/XX w.: ul. Wysoka, ul. Fabryczna, ul. Bohaterów Warszawy, ul. Bolesława Chrobrego, ul. Wolności, ul. Kościuszki, ul. Piastowska, ul. Mickiewicza, ul. Wyzwolenia, ul. Niedziałkowskiego, ul. Obrońców Westerplatte, ul. Kolejowa, ul. Kochanowskiego, ul. Stanisława Staszica, ul. Dąbrowszczaków, ul. Władysława Jagiełły,
  • przychodnia z 1912 roku
    pralnia z lat 1905–1906
  • budynek, urząd skarbowy, obecnie szpital, z 1935 roku
  • pomnik „Odwrócona karta historii” przy ul.Wolności
  • pomnik upamiętnienia jeńców oflagu Arnswalde
  • głaz narzutowy w parku Moniuszki, z datą wyzwolenia powiatu choszczeńskiego i tablicą upamiętniającą 50-lecie powojennego Choszczna;
    groby żołnierzy polskich poległych w czasie II wojny światowej na cmentarzu komunalnym
  • Pomnik Wdzięczności wzniesiony dla uczczenia poległych w walce o Choszczno żołnierzy 2 Armii Pancernej Gwardii z I Frontu Białoruskiego, znajduje się on w Parku Moniuszki
  • symboliczna tablica upamiętniająca miejsce śmierci choszcznianina Karola Sonnenburga, rozstrzelanego przez Gestapo w 1933 za działalność antyfaszystowską
  • Pomnik Zwycięstwa
  • Choszcz – legendarny założyciel miasta, drewniana rzeźba wykonana przez Zbigniewa Tracza w 1984; ukazuje ona wojownika z mieczem i tarczą, na której znajduje się herb miasta Choszczna. Od legendarnego założyciela miasta-Choszcza nazwę bierze miasto Choszczno. Rzeźba umieszczona została na rondzie partnerskim (u zbiegu ul. Wolności z ul. Bohaterów Warszawy).
  • Wał Piastowski ciągnący się wzdłuż ul. Piastowskiej
  • dąb szypułkowy o obw. 377 cm (park Przyjeziorny)
  • dąb szypułkowy o obw. 355 cm (na obrzeżu Jeziora Żeńsko)
  • 2 dęby szypułkowe o obw. 355 i 380 cm (ul. Piastowska – wał)
  • dąb szypułkowy o obw. 447 cm (cmentarz komunalny)
  • 3 dęby szypułkowe o obw. 355 do 438 cm (Park Moniuszki)
  • lipa drobnolistna o obw. 706 cm (ul. Władysława Jagiełły na niewielkim kopcu)
  • wiąz szypułkowy o obw. 443 cm (ul. Władysława Jagiełły)
  • 2 topole czarne o obw. 322 i 347 cm (park Miejski Górka)
  • cyprysik nutkajski o obw. 140 cm (park Miejski Górka)
  • buk zwyczajny o obw. 330 cm (park Miejski Górka)

W Choszcznie, przy dworcu kolejowym, swój bieg rozpoczyna/kończy zielony szlak pieszy Wzniesieniami Moreny (Cieszyno Łobeskie - Choszczno). Jest również szlak rowerowy Rowerem po Ziemi Choszczeńskiej a przez miasto przechodzi wojewódzka trasa rowerowa nr 20 Pojezierzy Zachodnich.


SPODOBAŁA CI SIĘ MOJA PRACA ?? SKORZYSTAŁEŚ Z MATERIAŁÓW ?? POSTAW MI KAWĘ - https://buycoffee.to/wiking-turystyka

Kup kawę Wikingowi

Na pewno zmotywuje mnie do dalszej pracy. Często również kawka mi pomoże przy tworzeniu nowych i aktualizacji dotychczasowych danych. Do zobaczenia na Szlaku. W sezonie jesienno-zimowo-wiosennym, zapraszam na wspólne "Wyprawy z Wikingiem", podczas których wędrujemy po szlakach Województwa Zachodniopomorskiego i nie tylko.


 Masz pytania ? Zadzwoń 501036860 w godz. 10:00-18:00, lub napisz e-mail biuro@wedrujznami.pl  .


 

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl